◎ Пахі́раць ’памучыцца’ (карэліц., Марц.). Да па‑ (< прасл. po‑) і ліра ’хвароба, кволасць’, драг. хырыты ’доўга хварэць’ < прасл. xyrati, хугей < хутъ(jь), генетычна звязанае з хуогь (Трубачоў, Эт. сл., 8, 158–159). Гл. хірэць, хворы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вы́хадзіцца I сов., спец. (перебродить) вы́ходиться;

пі́ва ~дзілася — пи́во вы́ходилось

вы́хадзіцца II сов., разг. опра́виться;

хво́ры зусі́м ~дзіўся — больно́й совсе́м опра́вился

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

стациона́рный стацыяна́рны;

стациона́рный больно́й стацыяна́рны хво́ры;

стациона́рный го́спиталь стацыяна́рны шпіта́ль;

стациона́рное отделе́ние стацыяна́рнае аддзяле́нне;

стациона́рный дви́гатель техн. стацыяна́рны рухаві́к.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адпіса́цца, ‑пішуся, ‑пішашся, ‑пішацца; зак.

Разм. Ухіліцца ад выканання чаго‑н., напісаўшы фармальны адказ. І пры ўсім тым.. [ліст] напісан не абы-як, не для таго, каб адпісацца, — на дзвюх старонках хворы пісьменнік [Кузьма Чорны] разабраў плюсы і мінусы абодвух апавяданняў. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

туберкулёзны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да туберкулёзу. Туберкулёзны працэс. Туберкулёзная палачка. // Хворы туберкулёзам. Туберкулёзны хлопец. / у знач. наз. туберкулёзны, ‑ага, м.; туберкулёзная, ‑ай, ж. // Звязаны з лячэннем і прафілактыкай туберкулёзу. Туберкулёзны санаторый. // Заражаны туберкулёзам (аб прадуктах). Туберкулёзнае мяса.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шалёны, -ая, -ае.

1. Хворы на шаленства (у 1 знач.).

Ш. воўк.

2. Які страціў разважлівасць, цвярозы розум.

Шалёная, што ты надумала рабіць!

3. перан. Вялікай сілы, напружаны; нястрыманы ў пачуццях.

Шалёная скорасць.

4. перан. Неўтаймоўны, люты.

Ш. характар.

5. перан. Выпадковы, бязладны.

Шалёная куля.

◊

Шалёныя грошы — грошы, якія лёгка дастаюцца і таму расходуюцца неэканомна.

Шалёныя цэны (разм.) — вельмі высокія.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паўнакро́ўны, ‑ая, ‑ае.

1. Які вылучаецца паўнакроўнасцю (у 1 знач.), хворы ад лішку крыві.

2. Здаровы. Мельнік быў паўнакроўны мужчына гадоў сарака пяці. Гамолка. // перан. Насычаны, змястоўны, багаты на ўражанні, падзеі і пад. Усё вакол жыло паўнакроўным, шчаслівым жыццём. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прапаце́ць сов.

1. пропоте́ть;

хво́ры ~це́ў — больно́й пропоте́л;

уся́ кашу́ля ~це́ла — вся руба́ха пропоте́ла;

2. перен., разг. (потрудиться нек-рое время) пропоте́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нездоро́вый

1. нездаро́вы; (болезненный) хвараві́ты; (больной) хво́ры; (слабый) няду́жы;

2. (вредный) нездаро́вы;

нездоро́вый кли́мат нездаро́вы клі́мат;

нездоро́вые привы́чки нездаро́выя прывы́чкі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

промета́ться​I сов.

1. пракі́дацца;

больно́й промета́лся всю ночь хво́ры пракі́даўся ўсю ноч;

2. (просуетиться) прамітусі́цца; (суетливо пробегать) прабе́гаць, праго́йсаць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)