выме́р, ‑у, м.
Разм. Вызначэнне велічыні, памераў чаго‑н.; вымярэнне. [Беразінец:] — У нас тут няма пэўных звестак, бо ніхто раней такіх вымераў не рабіў. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разладава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак., што.
Вызваліць ад грузу; разгрузіць. Пакуль падняць і адвалачы вагоны, трэба раней разладаваць, муку адправіць на бліжэйшую станцыю. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фабза́вуч, ‑а, м.
Школа фабрычна-заводскага вучнёўства пры прадпрыемстве, якая рыхтуе рабочых масавых прафесій. [Ігнат Ладуцька] працаваў на вялікім станкабудаўнічым заводзе, дзе раней скончыў фабзавуч. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пярэ́ж (пере́жъ) ’раней’, пярэ́жні (пере́жній) ’ранейшы, былы; пярэдні’ (Нас.), ст.-бел. перѣже (XIII ст., Карскі, 1, 248), переже ’раней, спачатку’ (Ст.-бел. лексікон), укр. періже, рус. прежде ’тс’ (з ц.-слав. прѣжде), ст.-слав. прѣжде. Ступень параўнання ад перад (гл.), першапачаткова *perdje (< perdъ), параўн. укр. передше ’тс’. Гл. Міклашыч, 241; Праабражэнскі, 2, 40; Фасмер, 3, 357; ЕСУМ, 4, 340.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бландзі́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Жанчына са светлымі валасамі. [Цёця Каця Гарлахвацкаму:] Мне здавалася раней, што ваша жонка чарнявай.. адно ж яна бландзінка. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
алья́с, ‑у, м.
Шматгадовая травяністая трапічная расліна сямейства лілейных з тоўстымі прадаўгаватымі калючымі лістамі; алоэ. На вокнах, як і раней, стаяў рагаты калючы альяс. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мі́сачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Памянш. да міска; невялікая міска. Раней чым сабе, дзед накладваў мне ежу ў алавяную місачку. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нешчаслі́вец, ‑ліўца, м.
Разм. Нешчаслівы чалавек; няўдачнік. Раней.. у рэкруты ішлі таксама толькі нешчасліўцы — па жараб’ёўцы, ды і то пяць чалавек з тысячы душ. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папагавары́ць, ‑вару, ‑ворыш, ‑верыць; зак.
Разм. Гаварыць доўга, неаднаразова. У людзей жа гэтак: хочуць дабра ці бяду жадаюць, усё адно раней папагавораць, пагалоску пусцяць. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
піро́га, ‑і, ДМ ‑розе, ж.
Вузкая доўгая лодка, абцягнутая карой, шкурамі ці выдаўбленая са ствала дрэва, якой раней карысталіся толькі караібы і народы Акеаніі.
[Ісп. piragua.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)