угнаі́ць, угнаю, угноіш, угноіць; зак., што.
Унесці ў глебу ўгнаенне (у 2 знач.), зрабіць угноеным. І гэты кавалак [поля] пусты, але ж яго хоць угнаіць можна. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Нездале́ка ’той, у каго мала фізічнай сілы’ (Янк. 3.), нездаляка ’тс’ (Пятк. 2), нездалётнік ’нямоглы, слабы чалавек’ (Янк. 3.), ад нездалёць, ніздалёць ’быць слабому здароўем, нядужаму, хвораму’ (Янк. 1; глус., Янк. Мат.), нездалётны ’нямоглы, фізічны слабы’ (Янк. 1), з не здолець ’не адолець, не мець сілы што-небудзь зрабіць’; гл. здолець.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Інвэ́нцыя, інвэ́ньція ’імкненне што-н. зрабіць, звычайна дрэннае’ (Бяльк.). Ст.-бел. инвенция ’знаходлівасць, вынаходлівасць’ (сярэдзіна XVII ст.) запазычана са ст.-польск. inwenсуja, якое з лац. inventio (Булыка, Лекс. запазыч., 131). У рускай инвенция з 1705 г. таксама праз польскае пасрэдніцтва (Біржакова, Очерки, 363; Фасмер, 2, 130). Семантычныя змены на беларускай глебе.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дэса́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.
1. Высадка войск на тэрыторыю праціўніка.
Зрабіць д.
2. Войскі, высаджаныя з караблёў, самалётаў і пад. на тэрыторыю праціўніка для баявых аперацый.
Марскі д.
Паветраны д.
Высадзіць д.
|| прым. дэса́нтны, -ая, -ае.
Дэсантныя войскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паві́нен, -нна, у знач. вык.
1. каму. Абавязаны аддаць доўг.
Сусед мне п. пяцьдзясят рублёў.
2. з інф. Абавязаны зрабіць што-н.
Мы павінны змагацца за мір.
3. з інф. Пра тое, што адбудзецца абавязкова, непазбежна або мяркуецца адбыцца.
Ён п. хутка з’явіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падгавары́ць, -вару́, -во́рыш, -во́рыць; -во́раны; зак., каго (што).
Падвучыць зрабіць што-н., падбухторыць на што-н.
Яго падгаварылі на гэты ўчынак.
|| незак. падгаво́рваць, -аю, -аеш, -ае і падгава́рваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. падгаво́р, -у, м., падгаво́рванне, -я, н. і падгава́рванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
накле́іць, -ле́ю, -ле́іш, -ле́іць; -ле́ены; зак.
1. што. Прымацаваць што-н. пры дапамозе клею.
Н. афішу.
2. чаго. Склейваючы, зрабіць нейкую колькасць чаго-н.
Н. канвертаў.
|| незак. накле́йваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. накле́йванне, -я, н. і накле́йка, -і, ДМ -кле́йцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
распаўсю́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак., што.
1. Пашырыць сферу дзеяння на каго-, што-н.
Р. інавацыйны вопыт.
2. Зрабіць што-н. вядомым, даступным многім.
Р. вучэнне.
3. Раздаць, прадаць многім.
Р. латарэйныя білеты.
|| незак. распаўсю́джваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. распаўсю́джванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́правіць¹, -праўлю, -правіш, -правіць; вы́праві; -праўлены; зак., што.
1. Зрабіць прамым; выпраміць.
В. рэчышча.
2. Унесці неабходныя праўкі ў што-н.
В. рукапіс.
В. карэктуру.
3. Ліквідаваць недахопы, заганы.
В. становішча.
В. памылку.
|| незак. выпраўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. выпраўле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́шыць, -шыю, -шыеш, -шые; -шыты; зак., што.
1. Вышываннем зрабіць на чым-н. узор, малюнак, адлюстраванне і пад.
В. партрэт.
В. узор на рукаве.
2. Аздобіць вышыўкай (тканіну, скуру і пад.).
В. сукенку.
|| незак. вышыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. вышыва́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)