Verbum

скандзі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; незак., што.

1. Выразна выдзяляць пры вымаўленні састаўныя часткі верша (стопы, склады) націскамі, інтанацыяй.

2. Выразна вымаўляць словы, вылучаючы кожны склад.

Увесь стадыён скандзіраваў: «Шай-бу!

Шай-бу!»

|| наз. скандзі́раванне, -я, н.

недагле́дзець, -ле́джу, -ле́дзіш, -ле́дзіць; -ле́джаны; зак., каго-што і без дап.

1. Праявіць недастаткова ўвагі пры наглядзе за кім-, чым-н., не ўберагчы ад каго-, чаго-н.

Н. дзіця.

2. Не заўважыць, правяраючы што-н.

Карэктар недагледзеў памылку.

падва́жнік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Прыстасаванне ў паравых і інш. машынах у выглядзе стрыжня для рэгуліроўкі сілы або хуткасці руху чаго-н., рычаг.

2. Тоўстая жэрдка, пры дапамозе якой прыпадымаюць цяжары; вагар.

|| прым. падва́жнікавы, -ая, -ае.

па-над, прыназ. з Т.

Ужыв. пры ўказанні на каго-, што-н., над якімі ў пэўным кірунку адбываецца рух, дзеянне або зверху над якімі што-н. адбываецца.

Песні плылі па-над гаем.

Гучыць голас міру па-над светам.

гол, -а, мн. галы́, гало́ў, м.

У спартыўных гульнях: забіты або прапушчаны мяч, шайба і пад., а таксама ачко, якое каманда выйграе пры пападанні мяча ў вароты праціўніка.

Забіць г.

|| прым. галявы́, -а́я, -о́е.

Г. момант ля варот.

даўно́, прысл.

1. Многа часу таму назад, раней.

Д. гэта было.

2. На працягу доўгага часу.

Ён д. тут жыве.

◊

Даўно б так! — ужыв. пры адабрэнні чыйго-н. учынку.

З давён-даўна — з даўніх часоў.

|| ласк. даўне́нька (разм.).

до́тык, -у, мн. -і, -аў, м.

1. Лёгкае дакрананне да чаго-н.

Адчуць д. цёплай далоні.

2. Адно з пяці асноўных знешніх пачуццяў — успрыманне адчуванняў, якія ўзнікаюць пры дакрананні да чаго-н.

Непасрэдны д.

|| прым. до́тыкавы, -ая, -ае.

дыслака́цыя, -і, ж. (спец.).

1. Размяшчэнне ваенных аб’ектаў, сухапутных войск, размеркаванне ваеннай авіяцыі або караблёў на месцах базіравання.

2. Зрушэнне касцей пры пераломах суставаў.

Д. касцей.

3. Зрушэнне пластоў зямной кары.

Д. горных парод.

|| прым. дыслакацы́йны, -ая, -ае.

маты́ль, -я́, мн. -і́, -ёў, м.

1. Тое, што і матылёк.

2. Лічынка камара, якая служыць прынадай пры лоўлі ры́бы, а таксама кормам для акварыумных рыб.

◊

Матылі ў вачах (разм.) — пра мігценне перад вачамі, калі становіцца млосна, дрэнна.

тэ́нзар, -а, мн. -ы, -аў, м.

У матэматыцы: велічыня, якая валодае кампанентамі ў кожнай з мноства сістэм каардынат, прычым кампаненты пераўтвараюцца па пэўным законе пры пераходзе ад адной сістэмы каардынат да другой.

|| прым. тэ́нзарны, -ая, -ае.

Тэнзарнае вылічэнне.