Verbum

перачарні́ць, ‑чарню, ‑чэрніш, ‑чэрніць; зак., што.

Разм.

1. Зрабіць вельмі чорным.

2. Пафарбаваць у чорны колер, пачарніць усё, многае. Перачарніць усе тканіны. Перачарніць усё серабро.

разрумя́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., каго-што.

Выклікаць румянец на твары ў каго‑н.; зрабіць вельмі румяным. Здаровы холад зімы авеяў і разрумяніў .. [паненцы] шчокі. Колас.

расканспірава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., каго-што.

Раскрыць, зрабіць вядомай канспірацыю. Расканспіраваць месца яўкі. □ — Не баіцеся, што можаце расканспіраваць сябе ўласным дымам? — пажартавала Алаіза. Арабей.

рэкагнасцы́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.

1. Зрабіць (рабіць) разведку перад пачаткам баявых дзеянняў. Рэкагнасцыраваць дарогу.

2. Абследаваць (мясцовасць) для правядзення геадэзічных работ.

[Ад лац. recognoscere — разглядаць, даведвацца.]

узлахма́ціць, ‑мачу, ‑маціш, ‑маніць; зак., што.

Разм. Зрабіць лахматым; ускалмаціць, ускудлаціць. Узлахмаціць шэрсць. □ Я ўзлахмаціў яму грыўку, якая паспела выгараць на сонцы, і пайшоў. Радкевіч.

уне́сці, унясу, унясеш, унясе; унясём, унесяце; пр. унёс, унесла і унясла, унесла і унясло; заг. унясі; зак., каго-што.

1. Прынесці, занесці ўнутр чаго‑н., куды‑н. Унесці рэчы ў вагон. □ [Гаспадыня] ўзялася за работу: набрала бярэма дроў, унесла ў хату і, запаліўшы газоўку, стала класці іх у печ. Чорны. Цётка папалася спагадлівая, картоплі чыгун наварыла, саломы ўнясла куль. Навуменка.

2. Заплаціць; зрабіць узнос. Унесці плату. □ Нарэшце я кажу ..[следчаму]: — Грошы я магу заўтра ўнесці ў касу. Пальчэўскі.

3. Уключыць у склад каго‑, чаго‑н. Унесці прозвішча ў спіс. □ Змены, што я ўнесла ў меню, асаблівага ўздыму не выклікалі. Савіцкі. // Дабавіць, дадаць да таго, што ўжо ёсць у наяўнасці, зрабіць папраўкі. [Язэп:] — План людзі складалі, і людзі могуць унесці ў яго папраўкі. Асіпенка.

4. Даць пранікнуць куды‑н., умяшаць у што‑н. Унесці кампост. Унесці мінеральныя ўгнаенні.

5. перан. Выклікаць, зрабіць. Больш жвавасці унесла заўвага Клаўдзі Хацкевіч. Шамякін. // Узбагаціць. Творы .. [М. Танка] ваеннага часу і пасляваенных гадоў ўнеслі значны ўклад у беларускую савецкую літаратуру. Бугаёў.

•••

Унесці свежы струмень у што — ажывіць, зрабіць больш цікавым, разнастайным.

Унесці яснасць — растлумачыць што‑н., зрабіць больш ясным.

аранжы́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.

Зрабіць (рабіць) аранжыроўку. Вялікі рускі кампазітар Глінка гаварыў, што музыку стварае народ, а кампазітары яе толькі аранжыруюць. «Беларусь».

[Ад фр. arranger — прыводзіць у парадак.]

абстры́гчы, ‑стрыгу, ‑стрыжэш, ‑стрыжэ; ‑стрыжом, ‑стрыжаце, ‑стрыгуць; зак., каго-што.

Тое, што і астрыгчы. Абстрыгчы вусы. // Абразаючы, зрабіць роўным што‑н., падраўнаваць. Абстрыгчы кусты. Абстрыгчы ліпы.

падсалі́ць, ‑салю, ‑соліш, ‑соліць; зак., што.

1. Зрабіць трохі салёным ці больш салёным. Падсаліць кіслае малако. Падсаліць бульбу.

2. і чаго. Разм. Засаліць дадаткова. Падсаліць агуркоў.