і́сціна, -ы, ж.
1. У філасофіі: адэкватнае адлюстраванне ў свядомасці суб’екта таго, што існуе аб’ектыўна.
Аб’ектыўная і.
Імкненне да ісціны.
2. Тое, што і праўда.
Яго словы блізкія да ісціны.
3. Сцверджанне, меркаванне, праверанае практыкай, вопытам, выяўленае навукай.
Старыя ісціны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
распе́ў, -пе́ву, м.
1. Працяжны напеў, мелодыя як характэрная рыса спеву.
2. Своеасаблівы прынцып будовы мелодыі, характэрны для старадаўняга царкоўнага спявання.
Р. малітвы.
3. Працяжнае, напеўнае вымаўленне слоў пры чытанні, размове.
Словы ён вымаўляе крыху з распевам.
|| прым. распе́ўны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рыфмава́ць, -му́ю, -му́еш, -му́е; -му́й; -мава́ны; незак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Тое, што і рыфмавацца (спец.).
2. што. Падбіраць (словы) для атрымання рыфмы.
|| зак. зрыфмава́ць, -му́ю, -му́еш, -му́е; -му́й; -мава́ны (да 2 знач.).
|| наз. рыфмава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адмаўле́нне, -я, н.
1. гл. адмаўляць.
2. Адмоўны адказ на просьбу, патрабаванне і пад.
Яго словы гучалі як а.
3. Непрызнанне чаго-н.
А. старога свету.
4. Тое, што адмаўляе сабой, сваім існаваннем што-н.
Фашызм — гэта поўнае а. дэмакратыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пяшчо́та, -ы, ДМ -чо́це, ж.
1. Поўнае задавальненне чыіх-н. жаданняў, капрызаў.
Жыць у пяшчоце.
2. Пачуццё ласкі, замілавання, мяккасці ў адносінах да каго-, чаго-н.
Мацярынская п.
3. толькі мн. (пяшчо́ты, -чо́т). Учынкі, словы, якімі выказваюцца пачуцці ласкі, замілавання.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
непотре́бный уст.
1. (ненужный) непатрэ́бны;
2. (неприличный) непрысто́йны; (развратный) распу́сны, разбэ́шчаны;
непотре́бные слова́ бры́дкія (непрысто́йныя) сло́вы;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адгаво́р, ‑у, м.
1. звычайна мн. (адгаво́ры, ‑аў). Угаворы, парада не рабіць чаго‑н. [Міша:] — Пасылалі б мяне туды [на будоўлю], дык я ні адной хвіліны не раздумваў бы і ніякіх адгавораў не слухаў. Хадкевіч.
2. Словы, з дапамогай якіх адмаўляюцца што‑н. сказаць або зрабіць; адгаворка. Успамінаюцца словы: «Было і страшна, было і весела..» Гэта, Арцём, гучала ў цябе.. ну, проста як адгавор. Брыль. // Словы для апраўдання. На ўсе прычыны адгаворы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скажа́ць несов. искажа́ть, извраща́ть;
ён знаро́к ~жа́е мае́ сло́вы — он специа́льно искажа́ет (извраща́ет) мои́ слова́; см. сказі́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нашэ́птванне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. нашэптваць.
2. Тое, што нашаптана; нашаптаныя словы. Слухаць нашэптванні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пападкрэ́сліваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Разм. Падкрэсліць усё, многае. Пападкрэсліваць назоўнікі ў практыкаванні. Пападкрэсліваць складаныя словы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)