тысячаго́ддзе, ‑я, н.

1. Прамежак часу ў тысячу год. Трэцяе тысячагоддзе да н. э. // звычайна мн. (тысячаго́ддзі, ‑яў). Вельмі вялікі прамежак часу. Не дні і не месяцы — Тысячагоддзі ідуць неўміручыя людзі да зор. Макаль. Пад няхітрую музыку адной скрыпкі і часам двух барабанаў віхрам выконваецца танец — той танец, які адбываўся ў вясёлыя мінуты стагоддзі таму назад, а ў больш прымітыўным выглядзе — назад цэлыя тысячагоддзі. Чорны.

2. Гадавіна чаго‑н., што адбылося ці пачалося тысячу год таму назад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

няпра́ўда, -ы, ДМ -дзе, ж.

1. Тое, што знаходзіцца ў супярэчнасці з праўдай; хлусня.

Няпраўдай свет пройдзеш, ды назад не вернешся (прыказка).

2. Ашуканства, падман.

Многа пабачыў на вяку ашуканства і няпраўды.

3. у знач. вык. Не адпавядае сапраўднасці.

Н., што ён памяняў месца працы. — Ён твой сябар? — Н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аце́рпецца, ‑плюся, ‑пішся, ‑піцца; зак.

Прывыкнуць цярпець. Іван пастаяў, пакуль крыху ацерпеўся ад бляску агню, і пайшоў назад. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зарыка́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Пачаць рыкаць. // Азвацца рыкам. [Рабка] спынілася, цягуча зарыкала і павольна падалася назад да статка. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

неандэрта́лец, ‑льца, м.

Від выкапнёвага чалавека, які жыў 200–35 тысяч гадоў таму назад у Еўропе, Азіі і Афрыцы.

[Ад назвы даліны Neandertal каля Дзюсельдорфа, дзе ў 1856 г. былі ўпершыню знойдзены часткі шкілета гэтага чалавека.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прагука́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

1. Пракрычаць, гукнуць. — Цішэй, грамадзяне! — прагукаў .. [Рыгор] і абярнуўся назад. Гартны.

2. Гукаць некаторы час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разду́цца, ‑дуюся, ‑дуешся, ‑дуецца; зак.

Тое, што і раздзьмуцца. Твар .. [Гаецкай], што хвіліну назад палаў, пабялеў, ноздры непрыгожа раздуліся. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ускудла́чыць, ‑лачу, ‑лачыш, ‑лачыць; зак., каго-што.

Тое, што і ускудлаціць. Сустрэчны вецер ускудлачыў валасы, адкінуў назад касу. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

няпра́ўда ж., в разн. знач. непра́вда, ложь;

не люблю́ няпра́ўды — не люблю́ непра́вды;

усё гэ́та н. — всё э́то непра́вда (ложь);

пра́ўдамі і ~дамі — пра́вдами и непра́вдами;

~дай свет про́йдзеш, ды наза́д не ве́рнешсяпосл. непра́вдой свет пройдёшь, а наза́д не вернёшься

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спад (род. спа́ду) м.

1. (наклон) скат;

круты́ с. гары́ — круто́й скат горы́;

2. (уменьшение) спад;

с. прамысло́васці — спад промы́шленности;

с. вады́ — спад воды́;

3. (опухоли) опаде́ние ср.;

4. спорт. спад;

с. наза́д — спад наза́д;

ісці́ на с. — идти́ на у́быль

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)