просталіне́йны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і прамалінейны. [Зіна Бандарчык] заўсёды гаворыць тое, што думае. Яна і наіўная, і просталінейная — усё разам. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шо́фер, ‑а, м.
Разм. Тое, што і шафёр. Шофер завёў матор, мы штурхнулі машыну ў задок, яна і выскачыла. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сумле́ў ’сумненне’ (вілен., Стан.; Янк. 3.), сумлі́ў ’няпэўнасць, недавер’ (Варл.). Адваротны дэрыват ад сумлявацца (гл. сумленне); Станкевіч (Язык, 597) лічыў форму з ‑і‑ ўкраінізмам, што не мае падстаў, паколькі яна выводзіцца з дзеяслова з “іканнем”, параўн. sumlivácca ’не давяраць’ (Варл.), сумліва́цца ’сумнявацца’ (Бяльк.) і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абібо́цтва, ‑а, н.
Разм. пагард. Гультайства, лодарнічанне. Яна [жонка] яго, Ігналю, прабірала, як заўсёды, за яго абібоцтва і нядбаласць у гаспадарцы. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маларо́слы, ‑ая, ‑ае.
Невялікага росту, нізкарослы. Хлапчук хоць яшчэ і падлетак, але ўжо большы за матку, бо яна — жанчына маларослая. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нахуліга́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак.
Хуліганячы, набуяніць, насваволіць. [Маці:] — Напалохалі карову, дык яна цяпер стаяць не хоча. Паглядзі, хто там нахуліганіў. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папакалаці́цца, ‑калачуся, ‑калоцішся, ‑калоціцца; зак.
Разм. Калаціцца доўга, неаднаразова. [Адам] так ужо выпакутаваў, ды і яна, Анютка, праз яго папакалацілася, папаплакала. Марціновіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прахлі́паць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Хліпаць некаторы час. Галя на вяселле не пайшла. Увесь той дзень яна прахліпала ў падушку. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цялі́цца, целіцца; незак.
Нараджаць цяля (пра карову, самку аленя, лася). [Кастусь:] — Лепш бы пайшла паглядзець карову, можа, яна цяліцца скора будзе. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Лівандрэк ’лекі — забабоны ад урокаў у выглядзе чорных кавалкаў нейкай смалы, якую чапляюць, напрыклад, на рогі карове, калі яна ацялілася’ (КЭС, лаг.). Няясна. Магчыма, звязана паходжаннем са словам Levant ’Усход’, абазначаючы нейкі магічны сродак, які прыйшоў з Усходу, а другая частка з ням. Dreck ’бруд, кал’, ’дрэнь’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)