абрыва́цца, ‑аецца; незак.
1. Незак. да абарвацца.
2. Заканчвацца абрывам, пераходзіць у абрыў. Бераг проста абрываўся ўніз. Чорны. З іншых трох бакоў скала строма абрываецца ў возера. Шамякін.
3. Зал. да абрываць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зайздро́сна,
1. Прысл. да зайздросны.
2. безас. у знач. вык., каму. Пра пачуццё зайздрасці, якое перажывае хто‑н. Мне проста зайздросна, Што шмат на пляцоўцы Машын і рабочых У сіняй спяцоўцы. Ляпёшкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
неактуа́льны, ‑ая, ‑ае.
Які не мае істотнага значэння ў сучасны момант, не адпавядае патрабаванням сучаснасці. Але вось праходзіць самы малы час, і гэтая п’еса робіцца неактуальнай, проста-такі часта не цікавай. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пераско́к, ‑у, м.
1. Дзеянне паводле дзеясл. пераскочыць (у 1 знач.).
2. перан. Рэзкі пераход. Нечаканы пераскок на зусім іншую тэму і гэтыя мае інтанацыі, відаць, проста такі ашаламілі Антаніну Аркадзьеўну. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пранасі́цца, ‑носіцца; зак.
1. Прадрацца ад доўгага нашэння; вынасіцца (пра адзенне, абутак). Чаравікі пранасіліся. □ І не знае, што надзець, Зося — гожая паненка. Проста сорамна глядзець, Пранасілася сукенка. Зарыцкі.
2. Насіцца некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
утрамбава́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад утрамбаваць.
2. у знач. прым. Шчыльны, гладкі, убіты. Шафёр гнаў машыну па беразе, проста па ўтрамбаваным пяску, па прыбойных лужынах — аж разляталася вада. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Ненаўце́й, нінаўцёй ’нечакана’ (Бяльк.). Рус. дыял. ненавтей ’нечакана, незнарок’. Другая частка (пасля адмоўя не-) звязана з ‑цеяць, гл. зацеяць, зацей, паралельным да -цяваць, параўн. выцяваць ’выдумляць’ (Нас.), што суадносяць з таіць (Гараеў, 114; Ілліч–Світыч, ВЯ, 1959, 7–8), рус. наўг. ненаний ’нечакана, незнарок; раптоўна’ (ад чаяти ’чакаць’) тлумачыць семантыку зыходнага дзеяслова. Устаўка ў як у выпадку нацянькі, наўцянькі ’нацянькі, проста’ (Бяльк.), гл. паў-. Параўн. няўцейкам.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адбіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да адабраць 1.
•••
Адбіраць вочы — сляпіць, асляпляць. І ўсюды чыста, бель такая, Што проста вочы адбірае. Колас.
Адбіраць капейкі — забіраць апошнія грошы ў таго, у каго іх мала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абве́траць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Тое, што і абветрыцца. [Алесь:] — Гэта я проста абветраў занадта, вось і здалося табе, што я схуднеў. Броўка. Даўно ўжо абветралі дарогі, пашарэла ралля і добра ўрунела жыта. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закаха́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Абудзіць у кім‑н. пачуццё кахання да сябе, прымусіць пакахаць. Уласна кажучы, у апошнія гады.. [Тамары Аляксандраўне] не столькі хацелася зачараваць.. [Яраша], закахаць, колькі проста пераможна ўзяць — націскам, прыступам. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)