...дзённы, ‑ая, ‑ае.
Другая састаўная частка складаных слоў; абазначае: які адбываецца, працягваецца столькі дзён, колькі паказана ў першай частцы, напрыклад: двухдзённы, трохдзённы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скурамі́т, ‑у, М ‑міце, м.
Штучная скура, якая ідзе на падэшвы. Унізе ж шаргатня, Падэшваў колькі: З насечкай гума, скураміт, капрон. Калачынскі.
[Калька з руск. кожемёт ад «имитация кожи».]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перавярну́цца, -вярну́ся, -ве́рнешся, -ве́рнецца; -вярніся; зак.
1. Павярнуцца з аднаго боку на другі, павярнуцца процілеглым бокам.
Лодка перавярнулася (перакулілася).
2. Прайсці, перабыць.
Колькі тут народу перавярнулася!
3. у каго-што, перан. Ператварыцца ў каго-, што-н.; прыняць іншы выгляд.
Былі рублі, ды перавярнуліся ў вераб’і (прымаўка). Хлопчык перавярнуўся ў казляня (у казцы).
4. перан. Рэзка змяніцца, перамяніцца.
У яго жыцці ўсё перавярнулася.
|| незак. пераваро́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сто́лькі,
Р мн. сто́лькіх, займ. і сто́лькі, прысл.
1. займ. і прысл. указ. Абазначае менавіта такую колькасць чаго-н.; вызначаная колькасць.
Купілі с. кніг, колькі планавалі.
Столькіх (наз.) хлопцаў не далічыліся.
2. займ. і прысл. азнач. Так многа, у такой колькасці, так доўга.
С. працы ўкладзена.
Дзе ты быў с. часу?
3. прысл. меры і ступені. У такой ступені, настолькі, так.
С. я перахваляваўся.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ро́скаш, ‑ы, ж.
Тое, што і раскоша. Які тут [у Вільні] рух і беганіна! Як ззяюць вокны магазінаў! І колькі тут дабра, багацця! А колькі слёз у ім, пракляцця? Якія брычкі і карэты! А для каго ўся роскаш гэта? Колас. А чаму спяваюць салаўі? А таму, што жывуць у роскашы, на свабодзе. Бялевіч. Улетку жыць у курані было Лёньку роскаш. Капыловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папала́зіць, ‑лажу, ‑лазіш, ‑лазіць; зак.
Лазіць доўга, неаднаразова. І мы на будаўніцтве не чужыя — ого, колькі мы папалазілі па розных яго закутках! Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пракарата́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Правесці, каратаючы. Колькі веснавых начэй пракаратаў Максім падлеткам-начлежнікам на гэтых муражынах і ялавінах пры самым узлессі. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
свінапа́с, ‑а, м.
Уст. Пастух, які пасе свіней. Нехта, кажуць, спытаўся ў такога, як.. [Данік], свінапаса: «Хлопец, а колькі штук у тваёй чарадзе?» Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
...соценны, ‑ая, ‑ае.
Другая састаўная частка складаных слоў, якая ўносіць значэнне: які змяшчае столькі соцень, колькі паказана ў першай частцы, напрыклад: трохсоценны, васьмісоценны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шматпаку́тны, ‑ая, ‑ае.
Які перажыў, перанёс шмат пакут, выпрабаванняў. І глядзеў, ахмялеўшы ад радасці, я. Колькі трэба было, Шматпакутная маці — радзіма мая. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)