вы́лецець, ‑лечу, ‑леціш, ‑леціць; зак.
1. Узняўшыся адкуль‑н., паляцець. Птушка вылецела з гнязда. □ З самага крайняга вулля нечакана вылецеў рой. Кулакоўскі. // З’явіцца, паказацца адкуль‑н. у час палёту. Самалёты вылецелі з-за хмары. // Пачаць палёт, адправіцца, адляцець. Самалёт ужо вылецеў з Кіева.
2. З сілай вырвацца, выйсці на паверхню, прастор. Куля вылецела з ствала. Корак вылецеў з бутэлькі. // Імгненна выпасці адкуль‑н., з чаго‑н. Вылецелі шыбы ад выбуху.
3. перан. Імкліва выехаць, выбегчы адкуль‑н. Раптам з-за павароту дарогі вылецелі насустрач.. машыне тры грузавікі. Шамякін. Грыша схапіў кашулю і подскакам вылецеў з пакоя. Пестрак.
4. перан. Разм. Выбыць адкуль‑н. не па свайму жаданню. Вылецець з інстытута. Вылецець са службы.
•••
Вылецець (выскачыць) з галавы (з памяці) — забыцца.
Вылецець кулём (куляю) — тое, што і выскачыць кулём (куляю) (гл. выскачыць).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Не́скуль ’аднекуль, невядома адкуль’ (ТС). Прыставачнае ўтварэнне (прасл. *пё‑) ад скуль ’адкуль’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вывадны́, ‑ая, ‑ое.
Які служыць для вываду, выхаду чаго‑н. адкуль‑н. Вывадная адтуліна. Вывадны канал. Вывадны апарат.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́куліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., каго-што.
Разм. Выкінуць адкуль‑н., перакуліўшы; вывернуць. Выкуліць з чаўна, з саней.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
навывалака́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
Разм. Выцягнуць волакам адкуль‑н. у вялікай колькасці. Навывалакаць бярвення з ракі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паздзьмува́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Здзьмуць адкуль‑н. усё, многае. У палях паздзьмувала снег з узгоркаў. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
карэспандэ́нцыя, -і, мн. -і, -цый, ж.
1. Паштовая перапіска паміж асобамі або ўстановамі.
Весці карэспандэнцыю.
2. зб. Пісьмы, паштова-тэлеграфныя адпраўленні.
Дастаўка карэспандэнцыі.
Заказная к.
3. Паведамленне пра падзеі, дасланае адкуль-н. у газету, часопіс.
Паслаць карэспандэнцыю ў «Вячэрні Мінск».
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
папрыбіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.
1. каго-што. Прыбраць, прыгожа адзець усіх, многіх; упрыгожыць, аздобіць усё, многае.
2. Навесці парадак, чысціню ўсюды, у многіх месцах.
П. у пакоях.
3. што. Прыняць адкуль-н. усё, многае.
П. усё з прахода.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
па́ха, -і, ДМ па́се, мн. -і, пах, ж.
Унутраная частка плечавога выгібу.
Несці скрутак пад пахай.
Узяць што-н. пад паху або пад пахі.
◊
Лахі пад пахі (разм.) — узяўшы самае неабходнае, хутчэй выбірацца адкуль-н.
|| прым. па́хавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пульт, -а, М -льце, мн. -ы, -аў, м.
1. Падстаўка для нот у выглядзе нахіленай рамы на высокай ножцы.
Дырыжорскі п.
2. Пункт, адкуль адбываецца аўтаматычнае кіраванне чым-н.
Дыспетчарскі п. П. электрастанцыі.
|| прым. пу́льтавы, -ая, -ае (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)