◎ Пы́сы ’нявымалачаныя каласы’ (чэрв., Нар. лекс.), пы́сікі ’асцюкі’ (барыс., Сл. ПЗБ). Грынавяцкене і інш. (там жа) параўноўваюць з літ. paisai ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Раскура́т (рыскура́т) ’распуста’ (слаўг., Нар. словатв.). Няясна. Магчыма, з пракура́т ’прайдзісвет’ (гл.), з заменай атаясамленага з прыстаўкай пачатковага пра- прыстаўкай рас-.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ро́цька ’разява’ (Касп.), ’няўважлівы чалавек’ (Жд. 2), ’дурань’ (міёр., З нар. сл.). Да рот (гл.). Суфікс ‑к‑а — з экспрэсіяй непахвальнасці.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Смагарэ́льцы ‘прыгарэлая вараная бульба’ (пін., Нар. лекс.; івац., Жыв. сл.), смагарэ́лцы, смагорэ́лці ‘тс’ (Сл. Брэс.). Гаплалогія з смага + гарэць. Параўн. смаржок.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Смактуны́, смоктуны́ ‘пакрывец лекавы, Anchusa officinalis L.’ (бяроз., Нар. лекс.). Відавочна, да смактаць (гл.). Параўн. іншую назву гэтай расліны: мядоўка (Кіс.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Стулі́ць ‘шчыльна злучыць, скласці’ (ТСБМ), ‘сціснуць’: стуліць губы ‘змоўкнуць’ (Сл. нар. фраз.), стулі́цца ‘згорбіцца’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ, ТС). Да туліць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тарара́йка ’таратайка’ (клец., Нар. лекс.). Аналагічна да таратайка (гл.) пад уплывам папярэдняга слова, параўн. тарарай, калёсы, тарарай (гом., Рам. 8–9).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Таргі́каць (таргі́къць) ’ісці кульгаючы’ (мёрск., Нар. сл.), татаргі́к-татаргі́к ’перадае кульгавасць’ (Барад.). Экспрэсіўныя ўтварэнні, суадносныя з выклічнікам таргі́к, да торгаць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тачо́к ’пляцоўка, узвышанае і роўнае месца’ (Ласт.), ’ток (глінабітная пляцоўка)’ (чавус., карм., ЛА, 4), ’катух’ (брэсц., Нар. сл.). Да ток 2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тру́хі ‘ вобыск, вобшук’ (Ц. Гартны). Утворана на базе варыянтнай асновы трух‑/трус‑, параўн. ператрус ‘тс’ і трухнуць ‘страсянуць, скалануць’ (Нар. Гом.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)