му́ркаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Ціха вурчаць, утвараючы гукі «мур-мур». Выгінаючы спіну, [кот] муркае і трэцца аб гаспадарову нагу. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пафы́ркваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Час ад часу, злёгку фыркаць. Чуваць было, як .. [коні] хрумаюць, жуючы нешта, і ціха пафыркваюць. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стагна́ць, стагну́, сто́гнеш, сто́гне; стагні́; незак.

1. Абзывацца стогнам.

Хлопчык ціха стагнаў ад болю.

2. перан. Скардзіцца, наракаць; пакутаваць.

Такі ўжо чалавек: стогне і стогне, як быццам толькі яму цяжка жыць.

3. перан. Утвараць працяглыя гукі, падобныя да стогну; аддавацца працяглым гулам на ўдары, гусці пад цяжарам чаго-н.

Стогнуць у траве кулікі.

Пад цяжарам вагонаў стогнуць рэйкі.

Стогне лес ад буры.

|| наз. стагна́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

супако́іцца, -ко́юся, -ко́ішся, -ко́іцца; зак.

1. Стаць спакойным, не хвалявацца; перастаць шумець, пачаць весці сябе ціха.

С. пасля стрэсу.

Дзеці супакоіліся позна.

2. Задаволіцца дасягнутым, зробленым. перастаць турбавацца.

С. думаць пра кар’еру.

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Аслабіць праяўленне чаго-н.; сціхнуць.

Зуб пад раніцу супакоіўся.

4. Стаць спакойным, нерухомым.

Мора супакоілася.

|| незак. супако́йвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. супакае́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бруі́ць, бруіць; незак.

Тое, што і бруіцца. Ціха рэчанька бруіла, штось шаптаў чарот вадзе. Машара. Гімнам кроў бруіць у жылах. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пусты́нна,

1. Прысл. да пустынны.

2. безас. у знач. вык. Бязлюдна, няма прыкмет жыцця. Толькі на вуліцы — пустынна і ціха. Паўлаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скры́паць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Тое, што і скрыпець. Пад нагой масніца Рэзка скрыпае, Капае вада Ды ціха хліпае. Панчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ада́жыо,

Спец.

1. прысл. Ціха, павольна (аб тэмпе выканання музычнага твора).

2. нескл., н. Музычны твор або частка яго ў павольным тэмпе.

[Іт. adagio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

потихо́ньку нареч., разг.

1. (без шума) паці́ху; (тихо, тихонько) ці́ха, ці́хенька;

2. (украдкой) цішко́м;

3. (медленно) пама́лу, паво́льна, паво́лі, памале́ньку.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ашамётак ’нерухавае дзіця, адзетае ў рыззё не свайго памеру’ (КЭС, лаг.). Ад шамятаць ’выдаваць ’прыглушаныя гукі; ціха есці; рваць што-небудзь на дробныя кавалачкі і інш.’, параўн. рус. шеметать ’праводзіць час без справы’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)