звышгукавы́, ‑ая, ‑ое.

Які перавышае скорасць гуку; які рухаецца са скорасцю, што перавышае скорасць гуку. Звышгукавы самалёт.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Патру́ль ’невялікі ўзброены атрад або судна, самалёт для нагляду за парадкам і бяспекай’ (ТСБМ), ’вартавы’ (брасл., Сл. ПЗБ). З устарэлага польск. patrul або з рус. патру́ль ’тс’, якія праз ням. Patrul прыйшлі з франц. patrouill ’дазор’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ча́ртар, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. У міжнародных марскіх, паветраных, сухапутных перавозках: дагавор на арэнду транспартнага сродку на вызначаны рэйс або тэрмін.

2. Самалёт або судна, арандаванае згодна з такім дагаворам.

|| прым. ча́ртарны, -ая, -ае.

Ч. рэйс.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аблётацца, ‑аецца; зак.

Зрабіцца лётнай, здольнай збіраць нектар (пра пчалу); зрабіцца прыгодным для лётання (пра самалёт і пад.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

парашутава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак.

Спец. Спускаючыся, паляцець (ляцець) з крайне малой хуткасцю (пра самалёт, аэрастат).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

што́парыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак.

Спускацца, падаць штопарам (у 2 знач.). Самалёт з енкам штопарыць да зямлі... Місько.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

*Вірыплан ’самалёт’ (Яўс.), сюды ж уст. зэльв. вераплан, вяраплан, яраплан (Сцяц.) — сапсаваная народная форма ад аэраплан, якая запазычана, відаць, з рус. мовы (рус. аэроплан < франц. aéroplane < франц. air ’паветра’ і planer ’лунаць’) (Даза, 14; Шанскі, 1, А, 182).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Праважа́ты ’той, хто суправаджае каго-небудзь з мэтай аховы ці паказвае дарогу’, ’той, хто праводзіць на поезд, самалёт і пад.’ (ТСБМ). Новае запазычанне з рус. провожа́тый ’тс’ < провожа́ть ’праводзіць’; параўн. адаптаванае провожа́тор ’суправаджальнік’, паралельнае да провода́тор ’павадыр’ (ТС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

рулява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; незак.

1. Кіраваць рулём; кіраваць рухам чаго-н. (лодкі, санак і пад.).

Р. да ангара.

2. Пра самалёт: коцячыся па зямлі, накіроўвацца куды-н.

|| зак. вы́руляваць, -люю, -люеш, -люе; -люй; -ляваны.

|| наз. рулява́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зрулява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак.

Павярнуўшы руль, накіраваць (судна, самалёт, аўтамабіль) у патрэбным напрамку. Галаўня зруляваў на абочыну шашы. Гроднеў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)