гарбава́ты, ‑ая, ‑ае.

Трохі сагнуты; злёгку згорблены. Гарбаватая фігура. Гарбаваты нос. □ Відаць, як падаюць.. сукаватыя дубы, гарбаватыя бярозы, асіны. Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ю́шка², -і, ДМ ю́шцы, ж.

1. Страва са свежай рыбы з прыправамі; рыбны адвар.

Акунёвая ю.

2. Поліўка (у 1 знач.).

Грыбная ю.

3. Жыжка ва ўсякай страве.

Сёрбай юшку, на дне гушча (з нар.).

4. перан. Кроў (разм.).

Сунуў кулаком у нос і спусціў яму юшку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́тачаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад вытачыць.

2. перан.; у знач. прым. З правільнымі тонкімі рысамі. Вытачаны нос, твар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

асва́, ‑ы, ж.

Абл. Аса. Янук толькі гудзеў сабе пад нос, не сціхаючы, як асва ў акне, заляцеўшы ў хату. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паўма́ска, ‑і, ДМ ‑месцы; Р мн. ‑масак; ж.

Вузкая маска, якая закрывае толькі частку твару (звычайна лоб, бровы і нос).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

умешвацца, мяшацца, уступаць; увязвацца, вязацца, утыкацца, лезці, сунуцца, уліпаць (разм.); уразацца, укліньвацца, тачыцца (перан.) □ утыкаць нос, ткнуць нос, торкаць нос, соваць нос, сунуць нос, пхаць нос, лезці з носам, сунуцца з носам

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

ты́кать​I несов.

1. ты́каць; то́ркаць; (втыкать) утыка́ць; уто́ркваць;

ты́кать па́лкой в зе́млю ты́каць (то́ркаць) па́лкай у зямлю́;

2. (совать) со́ваць, ты́цкаць;

поросёнок ты́чет нос в коры́то парася́ ты́цкае лыч у кары́та;

ты́кать па́льцем на кого́-л. ты́цкаць па́льцам на каго́-не́будзь;

◊

ты́кать в нос (кому-л.) со́ваць (ты́цкаць) у нос (каму-небудзь).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уткну́ць сов.

1. воткну́ть; (что-л. острое — ещё) вонзи́ть; всади́ть;

2. (спрятать во что-л.) уткну́ть;

у. галаву́ ў паду́шку — уткну́ть го́лову в поду́шку;

◊ у. свой нос — су́нуть свой нос

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уце́рці, утру́, утро́ш, утро́; утро́м, утраце́, утру́ць; уцёр, уце́рла; утры́; уцёрты; зак.

1. што ў што. Націраючы, прымусіць увабрацца.

У. мазь.

2. каго-што. Выцерці, абцерці.

У. слёзы.

У. нос каму-н. (таксама перан.: аказацца наперадзе, паказаць яўную перавагу ў чым-н.).

|| незак. уціра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. уціра́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Наса́р 1 (носа́р) ’насаты чалавек’ (ТС). Да нос (гл.).

Наса́р 2 (носа́рь) ’ёрш-насар, Acerina acerina’ (Жук.), носу́ра ’тс’ (Дэмб.), укр. носар, носарик, носурик, рус. носа́рь ’данскі ёрш’, польск. дыял. nosacz. Ад нос; паводле Каламіец, назва ўзнікла ў паўднёварускіх гаворках (Каламіец, Происх., 23).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)