Мяшу́лка ’мешалка, лапатка’ (Бяльк.; хоц., Мат. Маг.; іўеў., Сцяшк. Сл.), смал. мешулка ’тс’, ’вясло’. Да мяша́ць (гл.) > мяшалка. Аб мене а > у гл. Карскі, 1, 113.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пло́ўкі *пра сала, якое выдзяляе шмат тлушчу’ (чач., ЛА, 4). Да плсівіць2, плаўкі4 (гл.). Мену а > о Карскі (1, 98) тлумачыць лабіялізацыяй а пераду.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Плу́ха ’палена, блізкае паводле даўжыні да памераў дроў для печы, сіле больш тоўстае’ (Жд. 2). Да плаха/. Аб мене а > у гл. Карскі 1, 112–113.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

По́сад ’посуд, пасуда’ (беш., Касп.). Відаць, з посуд, дыялектная мена у > а (Карскі, 1, 247), хаця магчыма кантамінацыя з маёмасным паняццем, параўн. польск. posiad, posiadło ’маёмасць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Трэп ‘дарога, сцежка’: адным трэпам ходзіць (Вушац. сл.). Відавочна, варыянт да троп (гл.) з дыялектным чаргаваннем о > э ў аснове пад націскам, параўн. Карскі 1, 104.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Скелз ‘адхон, скос’ (Нас., Гарэц., Байк. і Некр.). Метатэза е і л у склез (гл.) або вычляненне назоўніка з прыслоўя польск. skiełzem ‘крыва, у бок’, якое ад ст.-польск. skiełznąć się ‘выслізнуцца, саслізнуцца’, параўн. Карскі, Белорусы, 149; Цвяткоў, Запіскі, 2, 1, 71. Сюды ж ске́лзы ‘цуглі’ (Ласт.), ске́лзаць ‘зацугляць’ (Сцяшк. Сл.), вытворныя ад ке́лзаць (гл.), для якіх Карскі (Белорусы, 145) дапускаў вывядзенне з польск. kieł ‘кол’, што вельмі сумніўна. Польск. kiełzać ‘слізгацца’ роднаснае коўзацца, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Лугоўе, лугоўя ’ямка, выкапаная курыцай на зямлі’, ’месца, дзе качаўся конь’ (віл., Сл. ПЗБ). З лагоўя < прасл. logovьje. Аб мене а > у гл. Карскі, 1, 112–113.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лядзе́ць ’глядзець’ (Сл. ПЗБ, Грыг., Бяльк.; віц., Нік., Оч., 2; Мат. Маг.; слонім., Нар. лекс.). Да глядзе́ць (гл.). Аб адпадзенні г‑ перад ‑л‑ гл. Карскі (1, 371).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Нічаге́за (нічогеза) ’злая жанчына’: Той то вельмі добрэз‑ ный, а вона нічогеза (ТС). Ад нічогі ’дрэнны, злы’, экспрэсіўны суфікс ‑еза, параўн. малёнезя ’немаўля’ (Карскі 2-3, 31).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Плю́шня ’падпорка ручак у калёсах’ (Пятк.Карскі, Труды). З лютня (гл.) з другасным п‑.

Плюшня́ ’ступня’ (ганц., Сл. ПЗБ). З плюсна (гл.). Канец слова аформлены паводле ступня.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)