перасло́йка, ‑і, ДМ ‑слойцы; Р мн. ‑слоек; ж.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. пераслойваць — пераслаіць і пераслойвацца — пераслаіцца.

2. Злучэнне, сумесь слаёў розных парод, матэрыялаў. Утварэнне пераслойкі.

3. Мяккае рэчыва ў прамежках паміж слаямі дрэва. Пераслойка драўніны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спірт, -у, М -рце, мн. спірты́, -о́ў, м.

1. адз. Гаручая, з высокім працэнтам алкаголю вадкасць, якая атрымліваецца перагонкай некаторых прадуктаў, што змяшчаюць у сабе цукар і крухмал.

Вінны с.

2. Арганічнае злучэнне, вуглевадарод, у якім атам вадароду замешчаны водным астаткам (спец.).

Метылавы с.

Драўняны с.

|| прым. спіртавы́, -а́я, -о́е і спіртны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).

Спіртавыя лакі.

Спіртавое браджэнне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Сугло́б ’сустаў, патаўшчэнне на суставах’ (усх.-палес., Б. Сачанка), ’гарбаты чалавек’ (Бяльк.), сугло́біна ’высокі сагнуты чалавек’ (Бяльк.), сугло́п, сугло́біна ’высокі, няўклюдны падлетак’ (кіраў., Нар. сл.), сугло́бісты ’сутулы’ (Ян.), сугло́бы ’пануры’ (Ласт.), сугло́біцца ’згорбіцца, скрывіцца’ (Варл.). Параўн. укр. сугло́б ’згіб, сустаў’, рус. смал. сугло́бый, сугло́ба ’хмурны чалавек, нелюдзень’; сюды ж польск. zgłoba ’перашкода, запор; клопат, турботы’, серб.-харв. зглоб ’тс’, славен. zglób ’тс’, балг. сглоб ’стык, злучэнне; сустаў’, макед. зглоб ’згіб; сустаў’. Прасл. *sǫglobъ/*sъglobъ — аддзеяслоўны дэрыват ад *sъ‑globiti ’злучыць’, параўн. укр. згло́бити ’злучыць клінам’, балг. сглобя́вам ’злучаць, складваць, прыводзіць у парадак’, прэфіксальнага дэрывата ад прасл. *globiti < прасл. *globa ’кол, шост, жэрдка’ (Борысь, Prefiks., 118–119; Фасмер, 3, 793). Развіццё значэнняў ’злучэнне, патаўшчэнне’, ’сагнуты, нахілены, гарбаты’ > ’той, хто глядзіць спадылба’. Гл. таксама ЕСУМ, 5, 466; ЭССЯ, 6, 131–134. Параўн. аглобля (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

саліцы́лавы, ‑ая, ‑ае.

У выразах: саліцылавая кіслата — арганічнае злучэнне, якое выкарыстоўваецца для прыгатавання лекавых рэчываў і фарбавальнікаў; саліцылавы натр — соль саліцылавай кіслаты, якая выкарыстоўваецца як гарачкапаніжальны і процірэўматычны сродак; саліцылавы спірт — бясколерныя крышталі арганічнага паходжання, якія выкарыстоўваюцца як сродак абязбольвання.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вайско́вы

1. прил. (относящийся к организации армии) войсково́й;

~вае злучэ́нне — войсково́е соедине́ние;

2. прил. вое́нный;

~вая фо́рма — вое́нная фо́рма;

~вая спра́ва — вое́нное де́ло;

3. в знач. сущ. вое́нный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

парале́льны в разн. знач. паралле́льный;

~ныя лі́ніі — паралле́льные ли́нии;

~ныя кла́сы — паралле́льные кла́ссы;

~ныя фу́нкцыі — паралле́льные фу́нкции;

○ ~ная валю́та — паралле́льная валю́та;

~ныя брусы́ — паралле́льные бру́сья;

~нае злучэ́нне — паралле́льное соедине́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сочине́ние ср.

1. (действие) склада́нне, -ння ср., скла́дванне, -ння ср.; стварэ́нне, -ння ср.; піса́нне, -ння ср.; см. сочиня́ть​ 1;

2. (действие) выдумля́нне, -ння ср., прыдумля́нне, -ння ср.; хлусня́, -ні́ ж., ілга́нне, -ння ср.; (после гласных) лга́нне, -ння ср.; см. сочиня́ть​ 2;

3. (действие) злучэ́нне, -ння ср.; см. сочиня́ть​ 3;

4. (литературное произведение) твор, род. тво́ра м.;

собра́ние сочине́ний збор тво́раў;

филосо́фское сочине́ние філасо́фскі твор;

5. (школьное упражнение) сачыне́нне, -ння ср.;

кла́ссное сочине́ние кла́снае сачыне́нне;

сочине́ние на те́му сачыне́нне на тэ́му;

6. грам. злучэ́нне, -ння ср.;

сочине́ние предложе́ний злучэ́нне ска́заў;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

асацыя́цыя, ‑і, ж.

1. Аб’яднанне асоб або арганізацый аднаго роду дзейнасці. Асацыяцыя навуковых супрацоўнікаў. Краязнаўчая асацыяцыя.

2. Група, спалучэнне, злучэнне чаго‑н. Асацыяцыя малекул. Зорная асацыяцыя. Асацыяцыя раслін.

3. Спец. Заснаваная на нервова-псіхічных працэсах сувязь паміж асобнымі ўяўленнямі, думкамі, пачуццямі, пры якой адно выклікае другое. Асацыяцыя па падабенстве.

[Лац. associatio — злучэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

згуртава́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. згуртаваць (у 2 знач.); дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. згуртавацца. Рыбакоў доўга расказваў пра марксізм, пра тое, як згуртоўваецца рабочы клас у Расіі і хто перашкаджае гэтаму згуртаванню. Асіпенка.

2. Злучэнне, аб’яднанне. Лясы жывілі і множылі партызанскія групы і цэлыя згуртаванні іх. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

злуча́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які служыць для злучэння чаго‑н.; прызначаны для злучэння. Злучальная трубка.

2. Які служыць для злучэння частак складанага слова. Злучальныя галосныя. // Які служыць для злучэння аднародных членаў сказа або частак складаназлучанага сказа. Злучальныя злучнікі. // Які паказвае на злучэнне (у 5 знач.). Злучальная сувязь.

•••

Злучальная тканка гл. тканка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)