надво́р, прысл.

Вонкі адкуль‑н., за межы чаго‑н.; проціл. унутр. Выйсці з дому надвор.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

павыко́чвацца, ‑аюцца; зак.

Разм. Выкаціцца адкуль‑н. або куды‑н. — пра ўсё, многае. Мячы павыкочваліся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спы́рхнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Хутка ўзляцець, зляцець адкуль‑н. (пра птушку, матылька і пад.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

павыно́сіць, ‑ношу, ‑носіш, ‑носіць; зак., каго-што.

1. Несучы, выдаліць, выставіць адкуль‑н. усё, многае або ўсіх, многіх. Пакой Ганны Сымонаўны аж пабольшаў, калі з яго павыносілі ўсю маёмасць. Дубоўка.

2. Вывезці, вымчаць адкуль‑н. усіх, многіх. Коні павыносілі байцоў на дарогу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́веславаць, ‑лую, ‑луеш, ‑луе; зак.

Грабучы вёсламі, выплысці адкуль‑н., куды‑н. Вывеславаць на сярэдзіну ракі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́купіцца, ‑плюся, ‑пішся, ‑піцца; зак.

Вызваліцца адкуль‑н. за выкуп. Выкупіцца з палону. Выкупіцца з турмы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кано́плі, канапе́ль.

Высокая травяністая расліна сямейства каноплевых, са сцёблаў якой вырабляюць пяньку, а з семя — алей, а таксама семя гэтай расліны.

◊

Як Піліп з канапель (разм.) — знянацку выскачыць, з’явіцца адкуль-н.

|| прым. канапля́ны, -ая, -ае.

К. алей.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пу́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; незак., каго (што).

Страшыць, пужаць (жывёлу); пужаючы, разганяць, адганяць адкуль-н.

Машыны пудзілі жывёлу.

П. варон.

|| зак. спу́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны, напу́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны і успу́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́валачыся, ‑лакуся, ‑лачашся, ‑пачацца; ‑лачамся, ‑лачацеся, ‑лакуцца; зак.

Разм. Выйсці адкуль‑н. Вывалачыся з хаты на двор.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прарва́цца, -ву́ся, -ве́шся, -ве́цца; -вёмся, -вяце́ся, -ву́цца; -віся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Разарвацца, утварыўшы дзірку.

Мяшок прарваўся.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Зламацца пад напорам чаго-н.

Плаціна прарвалася.

Прарвалася яе крыўда (перан.).

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Лопнуць, даўшы выхад адкуль-н. чаму-н.

Нарыў прарваўся.

4. Сілай пракласці сабе шлях адкуль-н.

П. з акружэння.

|| незак. прарыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. прары́ў, -ы́ву (да 2 і 4 знач.).

|| прым. прарыўны́, -а́я, -о́е (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)