жо́ўты, -ая, -ае.
1. Які мае колер аднаго з сямі асноўных колераў спектра — сярэдняга паміж аранжавым і зялёным; колеру яечнага жаўтка.
Жоўтая фарба.
2. перан. Згодніцкі, прадажны; нізкапробны.
Жоўтая прэса.
3. Як састаўная частка некаторых батанічных, медыцынскіх, мінералагічных назваў.
Жоўтая лілія.
○
Жоўтая ліхаманка — вострая заразная хвароба, якая распаўсюджана ў трапічных краінах.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
класі́чны, -ая, -ае.
1. гл. класіцызм.
2. Які з’яўляецца класікам (у 1 знач.); створаны класікам, класікамі.
Беларускі к. пісьменнік.
Руская класічная літаратура.
3. Які мае адносіны да старажытнай грэка-рымскай культуры; антычны.
Класічная трагедыя.
Класічныя мовы.
4. Звязаны з вывучэннем антычных моў і літаратур.
Класічная філалогія.
5. Тыповы, характэрны.
К. прыклад.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
выкана́ўчы, -ая, -ае.
1. Які ажыццяўляе выкананне рашэнняў, пастаноў заканадаўчых органаў, практычна кіруе чым-н.
Выканаўчая ўлада.
В. камітэт.
В. ліст (дакумент, па якім ажыццяўляецца судовае рашэнне).
2. Які мае адносіны да выканаўцы — да таго, хто выступае з выкананнем якога-н. мастацкага твора.
Індывідуальная выканаўчая манера.
|| наз. выкана́ўчасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
булава́, -ы́, мн. була́вы і (з ліч. 2, 3, 4) булавы́, була́ў, ж.
1. Кароткае жазло з патаўшчэннем на канцы ў выглядзе шара або васьмігранніка (гіст.).
Атаманская б.
І да булавы трэба галава (прыказка).
2. Гімнастычны ручны снарад, які мае выгляд бутэлькі з патаўшчэннем на вузкім канцы.
Практыкаванні з булавой.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вінава́ты, -ая, -ае; -ва́т, -а.
1. Які правініўся ў чым-н., зрабіў злачынства.
Прызнаць вінаватым.
В. ў крадзяжы.
Я вінавата перад вамі.
2. поўн. ф. Які выяўляе ўсведамленне сваёй віны.
В. голас.
Вінавата (прысл.) паглядзець.
3. Які вінен каму-н., мае доўг.
Я яму в. трыццаць рублёў.
|| наз. вінава́тасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
асабо́вы, -ая, -ае.
1. гл. асоба.
2. Які мае адносіны да пэўнай асобы, пэўных асоб.
○
Асабовы рахунак — рахунак у банку, адкрыты на імя пэўнай асобы.
Асабовая справа — папка з дакументамі якой-н. асобы, што працуе ў пэўнай установе.
Асабовы склад (састаў) — рабочыя, служачыя якой-н. установы, вайсковай часці і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ула́дны, -ая, -ае (кніжн.).
1. Схільны навязваць сваю волю, загадваць, падначальваць сабе; які выражае ўладу, волю, рашучасць, уладарны.
У. чалавек.
У. позірк.
2. (звычайна з адмоўем). Які мае права, уладу што-н. рабіць.
Не ўладны загасіць такі агонь.
3. перан. Неадольны, усемагутны.
Уладнае пачуццё.
|| наз. ула́днасць, -і, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
фізі́чны, -ая, -ае.
1. гл. фізіка.
2. Які мае адносіны да чалавечага арганізма або да дзейнасці мышцаў, мускулаў; цялесны.
Фізічная праца.
Фізічная прыгажосць.
Перамагчы фізічна (прысл.).
3. Які адносіцца да палавых узаемаадносін.
Фізічная блізкасць.
4. Матэрыяльны.
Фізічнае старэнне машын.
○
Фізічная асоба (спец.) — чалавек, індывід як носьбіт грамадзянскіх правоў і абавязкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ца́ца, -ы, мн. -ы, цац, ж. (разм.).
1. Рэч, якая служыць для забаўляння дзяцей; цацка.
2. Пра спакойнае, паслухмянае дзіця.
Ц.-хлопчык, слухае маму.
3. Пра таго, хто важнічае, мае вялікія прэтэнзіі (неадабр.).
О, гэта добрая ц.!
◊
Цаца-цаца, ды ў кішэнь (разм.) — пра таго, хто не праміне ўзяць чужое.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
спакусі́цца, -кушу́ся, -ку́сішся, -ку́сіцца; зак.
1. на што, чым і без дап. Быць прывабленым чым-н. спакуслівым.
Нехта спакусіўся на мае цукеркі.
2. з інф. і без дап. Не ўстаяць перад якім-н. жаданнем, спакусай, схіліцца да якога-н. дзеяння, справы.
С. паехаць на мора.
|| незак. спакуша́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)