трыно́жак, ‑жка, м.
Падстаўка на трох ножках, а таксама прыстасаванне рознага прызначэння, якое складаецца з трох палак, жэрдак і пад. Маці з Маняй начысцілі бульбы, расклалі на камінку агонь і паставілі чыгунок на трыножак. Якімовіч. За разложыстым дубам я заўважыў нізенькі трыножак — мальберт з няскончаным эцюдам. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тры (род. трох) три;
павялі́чыць у т. разы́ — увели́чить в три ра́за;
◊ да трох не гавары́ — шу́тки пло́хи;
гнуць (гну́цца) у т. пагі́белі — гнуть (гну́ться) в три поги́бели;
т. чвэ́рці да сме́рці — дыша́ть на ла́дан;
уваткну́ць свае́ т. гро́шы — су́нуть свой нос;
заблудзі́ць у трох со́снах (хво́ях) — заблуди́ться в трёх со́снах;
злупі́ць т. шку́ры — содра́ть три шку́ры
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паўво́страў, ‑рава; мн. паўастравы, ‑оў; м.
Частка сушы, якая з трох бакоў абмываецца вадой. Польскі паўвостраў. Балканскі паўвостраў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тры, трох, тром, трыма, (аб) трох, ліч. кольк.
1. Лік і лічба 3. Напісаць лічбу тры. // Колькасць, якая абазначаецца лічбай 3. Тры кніжкі. Тры дарогі. □ Садок быў, праўда, невялічкі: Дзве верабіны ды тры дзічкі. Колас.
2. Тое, што і тройка (у 2 знач.).
•••
Бачыць на тры аршыны (на тры сажні) пад зямлёю гл. бачыць.
Гнуцца ў тры пагібелі гл. гнуцца.
Гнуць у тры пагібелі гл. гнуць.
Да трох не гавары каму гл. гаварыць.
Заблудзіць у трох соснах гл. заблудзіць.
За тры крокі ад каго-чаго гл. крок.
Злупіць тры скуры гл. злупіць.
Тры чвэрці да смерці гл. чвэрць.
Уткнуць (уваткнуць, усунуць, уставіць) свае тры грошы гл. уткнуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Спавіва́нка ‘вяроўка з трох і болей частак’ (Касп.). Да спавіваць, далей да віць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
крутасве́т, ‑а, М ‑свеце, м.
Разм. Тое, што і круцель. Пра Яўстрата ў Ельнічах ніхто слова благога не скажа. І пра самога, і пра трох яго сыноў. Праўда, толькі пра трох, бо чацвёрты, самы меншы, Юзік — такі ж крутасвет, што проста дзіва, у каго ён і ўдаўся. Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вымярэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. вымяраць — вымераць.
2. Велічыня, якая вымяраецца. Геаметрычная фігура ў трох вымярэннях.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трыадзі́нства, ‑а, н.
Адзінства трох паняццяў, прадметаў, умоў.
•••
Драматычнае трыадзінства — адзінства часу, месца і дзеяння, якое захоўвалася драматургіяй класіцызму.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пракро́чваць, пракрочываць ’грашыць’ (Нас.), прабачэнне ’пераход, перасячэнне граніцы’ (трох., Сл. ПЗБ). З польск. przekroczwać ’пераступаць; парушаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
трохно́гі, ‑ая, ‑ае.
На трох нагах, ножках. Трохногі столік. // З адной (з чатырох) пашкоджанай або зламанай нагой, ножкай. Трохногае крэсла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)