хіб, хі́ба, мн. хібы́, -о́ў, м.
1. Пярэдняя частка хрыбта свінні.
Самае тоўстае сала ў свінні на хібе.
2. Шчацінне на хрыбце.
3. Спінны плаўнік у рыбы.
4. перан. Верхні край, грэбень чаго-н.
Х. страхі.
Х. хвалі.
Х. пракоса.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нясы́ты, ‑ая, ‑ае.
Які набраў мала сала, тлушчу (пра жывёлу, якая ідзе на забой). Нясытае парася.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́тапіць, ‑плю, ‑піш, ‑піць; зак., што.
Нагрэўшы, здабыць, вылучыць з чаго‑н. плаўкае рэчыва. Вытапіць сала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дасма́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., што.
Скончыць смажанне; смажачы, давесці да гатоўнасці. Дасмажыць бульбу. Дасмажыць сала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
са́льца, ‑а, н.
Разм. Памянш. да сала. [Мацвей:] — Закусвай, Андрэй. Бяры скварку, гэта сальца добрае, маладое. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падпячы́ся сов.
1. (подрумяниться) подпе́чься;
2. подпе́чься; поджа́риться;
са́ла до́бра ~пякло́ся — са́ло хорошо́ поджа́рилось
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
упячы́ся сов. упе́чься; ужа́риться;
хлеб упёкся — хлеб упёкся;
са́ла до́бра ўпякло́ся — са́ло хорошо́ ужа́рилось
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Полць, польць, полец ’кавалак’ (Нас., Сцяшк. Сл.), пэлць ’тс’; пэльц (лун., Шатал.). Укр. півть, пілть, рус. полть, польск. połeć ’сала, бок тушы; кавалак’, в.-луж. połć ’сала’, чэш. polt ’бок тушы’, славац. pôlt ’шматок сала (вэнджанага)’, славен. plȃt ’рассечаная палова’, балг. платъц ’вялікі кавалак сала’. Прасл. *polъtь, варыянт *poltь ад polъ ’бок’, аснова на як у *nogъtь, *lapъtь (Фасмер, 3, 316). Гл. таксама аполец.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адкавялі́ць, ‑вялю, ‑веліш, ‑веліць; зак., што і чаго.
Разм. Адрэзаць вялікі кавалак (хлеба, сала і пад.); адкроіць. Старшына ледзь прыкметна паціснуў плячыма, падміргнуў насмешліва хлопцам і, мнагазначна кашлянуўшы, адкавяліў кавалак сала. Васілевіч. [Паўлік] пабег у хату, адкавяліў лусту хлеба, пасыпаў яе соллю і вынес Андрушку. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тлук ’тлушч, растопленае сала’ (полац., Нар. сл.), ’тлушч, які застаецца на патэльні, калі смажаць сала’ (Барад.). Відаць, да тук (гл.) пад уплывам тлусты, тлушч, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)