по​III предлог;

1. с предл. (после кого-, чего-л.) па (кім, чым); пасля́, по́сле (каго, чаго);

по истече́нии сро́ка па сканчэ́нні тэ́рміну (пасля́ заканчэ́ння тэ́рміну);

2. с дат., вин. (при указании на количество) па (в белорусском языке только с вин., за исключением сочетаний с «один», «одна», которые употребляются с предл.);

по одному́ челове́ку в ряд па адным чалаве́ку ў рад;

по два челове́ка па два чалаве́кі;

по три рубля́ па тры рублі́;

по четы́ре киломе́тра в час па чаты́ры кіламе́тры ў гадзі́ну;

по пяти́, по семи́, по десяти́ па пяць, па сем, па дзе́сяць;

по двадцати́, по сорока́, по пяти́десяти, по сто па два́ццаць, па со́рак, па пяцьдзяся́т, па сто́;

по пятисо́т, по семисо́т, по девятисо́т па пяцьсо́т, па семсо́т, па дзевяцьсо́т;

по дво́е, по тро́е па дво́е, па тро́е;

по полтора́, по полторы́ па паўтара́, па паўтары́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

упе́рад.

1. прысл. У напрамку перад сабой, у напрамку паступальнага руху.

Зрабіць два крокі ў.

У., да новых перамог!

Рухаць навуку ў. (перан.). Крок у. (перан.: поспех у чым-н.).

2. прысл. Спярша, раней, раней за каго-, што-н.; некалі, даўней.

У. падумай, а потым гавары.

Ён управіўся з заданнем у. за мяне.

Тут у. было зусім па-іншаму.

3. прысл. У лік будучага, авансам.

Узяць грошы за месяц у.

4. прыназ. з Р. Раней за каго-н.

Не лезь у. бацькі ў пекла (прымаўка пра непатрэбную паспешлівасць).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ула́сна.

1. пабочн. сл., са словам «кажучы» або без яго. Па сутнасці, на самай справе.

Я, у. кажучы, не чакаў такога.

2. часц. Ва ўласным разуменні слова.

За тэкстам літаратурнага сцэнарыя пачалася ў. рэжысёрская работа.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спрада́ць¹, -да́м, -дасі́, -да́сць; -дадзі́м, -дасце́, -даду́ць; спрада́ў, -дала́, -ло́; зак., каго-што.

Прадаць усю маёмасць (звычайна па частках).

Вымушаны быў с. усё, каб разлічыцца за пазыкі.

|| незак. спрадава́ць, -даю́, -дае́ш, -дае́; -даём, -даяце́, -даю́ць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

караго́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. Калектыўны танец у славянскіх народаў, удзельнікі якога з песнямі ходзяць па крузе (звычайна ўзяўшыся за рукі), а таксама ўдзельнікі такога танца.

Вадзіць к.

Кружыцца ў карагодзе.

2. Круг, утвораны людзьмі, якія ўзяліся за рукі падчас гульні, танца і пад.

Дзеці сталі ў к. вакол ёлкі.

|| прым. караго́дны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ціху́сенька, прысл. (разм.).

1. Вельмі ціха, бясшумна.

Ц. зарыпела рама акна.

2. Павольна, крок за крокам.

Коні ц. ішлі па гразкай дарозе.

3. Употай, цішком, каб ніхто не бачыў.

Як сцямнела, ён ц. залез у агуркі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прагу́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

Гулянне пехатой на свежым паветры або паездка на невялікую адлегласць для адпачынку.

П. за горад.

Вячэрняя п.

|| прым. прагу́лачны, -ая, -ае.

Прагулачная лодка (для прагулак па вадзе).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чахарда́, -ы́, ДМ -дзе́, ж.

1. Гульня, у якой ігракі па чарзе скачуць цераз спіны партнёраў, якія стаяць сагнуўшыся ці на карачках.

2. перан. Блытаніна, якая ўзнікае з-за пастаянных змен, перамяшчэнняў (разм.).

Міністэрская ч.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

трэ́сціся, трасу́ся, трасе́шся, трасе́цца; трасёмся, трасяце́ся, трасу́цца; тро́сся, трэ́слася; трасі́ся; незак.

1. Часта хістацца, калаціцца.

Лісты ціха трэсліся.

Рукі трасуцца.

2. Падскокваць (пры яздзе па няроўнай дарозе).

Ехалі, трэсліся па камяністай дарозе.

3. перан. Хвалявацца за каго-, што-н.

Т. над дзецьмі.

4. перад кім-чым і без дап. Адчуваць страх, боязь.

Т. перад начальствам.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

присыла́ть несов., в разн. знач. прысыла́ць;

присыла́ть пода́рки прысыла́ць падару́нкі;

за прие́зжими присыла́ли авто́бус па прые́зджых прысыла́лі аўто́бус;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)