загле́дзець, ‑гледжу, ‑гледзіш, ‑гледзіць; зак., каго-што і са злучн. «што».

Разм. Угледзець, убачыць. Гаспадыня Петрусёвай кватэры загледзела іх [Рыгора і Рыму] з акна. Гартны. Арон з Ігнасём загледзелі, што, Цімох пазірае спадылба на новых гасцей. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́струніцца, ‑ніцца; зак.

Разм. Стаць прама, выцягнуцца ў струнку. Выструніцца перад начальствам. □ Убачыўшы лейтэнанта, абодва [салдаты], не выпускаючы здабычы, выструніліся і прывіталі яго. Мележ. Перад Рыгорам раптам выструніўся адзін з новых камандзіраў падрыўных груп. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

новостро́йка

1. (строительство новых зданий, заводов и т. п.) новабудо́ўля, -лі ж.;

рабо́тать на новостро́йке працава́ць на новабудо́ўлі;

2. (новый посёлок, новое здание) но́вы пасёлак (буды́нак).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

новабудо́ўля, ‑і, ж.

1. Будаўніцтва новых заводаў, дамоў і пад. Працаваць на новабудоўлі. Новабудоўлі дзесятай пяцігодкі.

2. Будаўнічы аб’ект, новае збудаванне. Мяняліся краявіды: залатая восень Падмаскоўя, трактары і малатарні на палях Смаленшчыны, новабудоўлі Беларусі. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нейрабіёніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.

Кірунак у біёніцы, звязаны з вывучэннем і мадэліраваннем дзейнасці цэнтральнай нервовай сістэмы чалавека і жывёлы для выкарыстання заканамернасцей іх будовы пры стварэнні новых тэхнічных прыстасаванняў, кібернетычных сістэм і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

це́сля, ‑і, м.

Тое, што і цясляр. Кладуць вянкі духмяных зрубаў цеслі, Вянкі падмуркаў новых — муляры. Аўрамчык. Складалі той дом, Як вясёлую песню, Для мілай сваёй дзетвары Майстры залатыя: Адменныя цеслі, Тынкоўшчыкі і муляры. Астрэйка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

арыентава́цца, -ту́юся, -ту́ешся, -ту́ецца; -ту́йся; незак.

1. Вызначаць сваё месцазнаходжанне або кірунак руху.

А. ў вялікім лесе.

А. ў новых абставінах (перан.).

2. на каго-што. Вызначаць, браць кірунак на каго-, што-н.

А. на маяк.

А. на шырокага чытача (перан.).

3. перан. Разбірацца ў чым-н.

|| зак. зарыентава́цца, -ту́юся, -ту́ешся, -ту́ецца; -ту́йся.

|| наз. арыенціро́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. і арыентава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

партбюро́, нескл., н.

Партыйнае бюро — кіруючы выбарны орган пярвічнай партыйнай арганізацыі. Сакратар партбюро. □ Доўга члены партбюро і радавыя камуністы заклапочана радзіліся, шукалі новых шляхоў паляпшэння працы. Сабаленка. // Пасяджэнне, сход гэтага органа. Сёння ў 16 гадзін партбюро.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пладая́гадны, ‑ая, ‑ае.

1. Звязаны з вырошчваннем і апрацоўкай фруктаў і ягад.

2. Прыгатаваны з фруктаў і ягад. Пладаягадныя кансервы.

3. Які дае фрукты і ягады. І.У. Мічурын вывеў звыш 300 гатункаў новых пладаягадных раслін. «Беларусь».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

плато́, нескл., н.

Невялікая раўніна, узнятая над узроўнем мора на 200 м і вышэй. Тут, далей ад ракі, на шырокім зорным плато, якое пануе над старым горадам, будуюцца цэлыя ансамблі пяціпавярховых гмахаў новых жылых раёнаў. В. Вольскі.

[Фр. plateau.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)