надысці́, надыду́, нады́дзеш, нады́дзе; надышо́ў, -шла́, -шло́; нады́дзі; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Настаць, наблізіцца.
Надышоў час расстання.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Ахапіць, авалодаць.
Зноў надышоў страх.
3. Прыйсці, з’явіцца куды-н. (разм.).
Неўзабаве надышлі астатнія.
|| незак. надыхо́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць.
|| наз. надыхо́д, -у, М -дзе, м. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аказа́цца¹, акажу́ся, ака́жашся, ака́жацца; акажы́ся; зак.
1. Стаць, з’явіцца ў сапраўднасці кім-, чым-, якім-н.
Мікола аказаўся добрым настаўнікам.
Аказалася, што хлопцы ведалі адзін аднаго.
2. Апынуцца дзе-н., у якім-н. месцы, трапіць куды-н.
Дырэктар аказаўся на сходзе.
3. Знайсціся, быць у наяўнасці.
Добра, што з сабою аказаліся грошы.
|| незак. ака́звацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прадста́віцца, ‑стаўлюся, ‑ставішся, ‑ставіцца; зак.
1. Назваць сябе, знаёмячыся з кім‑н.; адрэкамендавацца. Лёня прадставіўся старшаму: — Падпалкоўнік дзяржаўнай бяспекі Бурцаў... Новікаў. — Пахвальна, пахвальна, — застаўся задаволены яе адказам дзядок і прадставіўся Рыце: — А я вось калгасны аграном. Васілевіч.
2. З’явіцца, паўстаць, паказацца. Вачам прадставілася непрыглядная мешаніна [нагрувашчаных] адна на другую рэчаў. Гартны.
3. Уявіцца, паказацца. Саўкавы словы, яго паводзіны і намер прадставіліся цяпер у іншым асвятленні. Колас.
4. (са словамі «выпадак», «магчымасць» і пад.). Узнікнуць, з’явіцца. Тут зноў прадставіўся Сцёпку выпадак паказаць сваю вучонасць. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напладзі́цца, ‑плодзіцца; пераважна безас. зак.
Разм.
1. З’явіцца на свет, радзіцца ў вялікай колькасці. Напладзілася мух. □ Быў якраз чэрвень, і Міхась дзівіўся, колькі напладзілася сёлета шпакоў. Сачанка.
2. перан. Развесціся ў вялікай колькасці. Напладзілася гультаёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
катэ́дж, ‑а, м.
Невялікі жылы дом у прыгарадзе, рабочым пасёлку і пад., звычайна з мансардай і зямельным участкам. На ўзлессі, каля самай Дзвіны, з’явіцца яшчэ адна вуліца, забудаваная прыгожымі катэджамі для лепшых рабочых будоўлі. Грахоўскі.
[Англ. cottage.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
яві́цца, яўлюся, явішся, явіцца; зак.
Разм. Прыйсці куды‑н., з’явіцца дзе‑н. Пайшоў сам Ксавэр Блецька. Ён смела і нахабна явіўся да Гальваса і адразу прыступіў да справы. Чорны. Заўтра табе трэба явіцца ў райвыканком. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
воспосле́довать сов., книжн. (произойти после чего-л., явиться следствием) адбы́цца; вы́йсці; з’яві́цца; (наступить) наста́ць, надысці́; (случиться) ста́цца, зда́рыцца (пасля́ чаго́-не́будзь).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
горизо́нт в разн. знач. гарызо́нт, -та м.; (обозримое пространство, видимая даль — ещё) далягля́д, -ду м.;
◊
появи́ться на горизо́нте з’яві́цца на гарызо́нце;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
блесну́ть сов., однокр.
1. блі́снуць;
2. перен. (отличиться) блі́снуць, вы́значыцца;
3. перен. (мелькнуть) мільгану́ць; (появиться) з’яві́цца;
блесну́ла мысль мільгану́ла (з’яві́лася) ду́мка;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
надлежа́ть несов. нале́жыць;
надлежи́т трэ́ба, нале́жыць;
ему́ надлежи́т неме́дленно яви́ться к ме́сту рабо́ты яму́ трэ́ба (нале́жыць) неадкла́дна з’яві́цца да ме́сца рабо́ты;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)