Verbum

а́рмія, ‑і; Р мн. ‑ій; ж.

1. Сукупнасць узброеных (сухапутных. марскіх, паветраных) сіл дзяржавы. Савецкая Армія. Служыць у арміі. Прызывацца ў армію.

2. Сухапутныя ўзброеныя сілы (у адрозненне ад ваенна-марскіх і ваенна-паветраных сіл).

3. Злучэнне я некалькіх корпусаў або дывізія аднаго або некалькіх родаў войск, якія прызначаны для вядзення ваенных аперацый. Танкавая армія. Армія Заходняга фронту. Рэзервовая армія.

4. У дакастрычніцкай Расіі — асноўная маса сухапутных войск, якая не мела службовых прывілей, у адрозненне ад гвардыі.

5. перан.; каго-чаго. Вялікая колькасць людзей, аб’яднаных якой‑н. агульнай справай, прыкметай. Працоўная армія. Армія барацьбітоў за мір. Армія сельскіх настаўнікаў. □ Арміі грабароў і машын пайшлі ў наступленне на балоты. Лынькоў. // Вялікая колькасць каго‑н. Але гэта было нішто перад усёй колькасцю пінгвінавай арміі. Маўр.

•••

Дзеючая армія — часці арміі, якія ў час вайны знаходзяцца на фронце.

Кадравая армія — тое, што і кадравае войска (гл. войска).

Чырвоная Армія — назва Савецкай Арміі з 1918 да 1946 года.

[Фр. armée ад лац. armo — узбройваю.]

ва́хмістр, ‑а, м.

1. Вышэйшае салдацкае званне ў кавалерыі старой рускай арміі, адпаведнае званню фельдфебеля ў пяхоце.

2. Той, хто меў гэта званне.

[Ад ням. Wachtmeister.]

зампалі́т, ‑а, М ‑ліце, м.

Намеснік начальніка па палітычнай частцы. Тут, у арміі, [Сцяпан] таксама хутка пайшоў угору: праз паўгода начапіў трохкутнікі зампаліта. Шамякін.

правія́нт, ‑у, М ‑нце, м.

Уст. Прадукты для арміі. Не маючы ні правіянту, ні патронаў, батальён стойка біўся.., адбіваючы атакі ворага штыкамі. Колас.

[Ням. Proviant.]

арме́ец, армейца, м.

Той, хто служыць у арміі; вайсковец. Вайна адгрымела. Салют Уславіў шляхі перамогі. І выпаў армейцу маршрут На новыя выйсці дарогі. Глебка.

мілітарыза́цыя, ‑і, ж.

Падпарадкаванне эканомікі, палітыкі і грамадскага жыцця ў капіталістычных краінах мэтам падрыхтоўкі захопніцкіх войнаў і падаўлення супраціўлення працоўных; павелічэнне колькасці арміі, узбраення.

[Фр. militarisation.]

контрмане́ўр, ‑у, м.

Сустрэчны манеўр, манеўр у адказ. Задача першай стадыі контрманеўру ўдарнай групы Чырвонай Арміі заключалася ў тым, каб.. адкінуць палякаў за Прыпяць. Колас.

прабе́глы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які многа бачыў, вопытны; хітры. — А быў сярод нас удалец такі, Марка Балук з-пад Цернішч. Прабеглы .. салдат старой арміі. Колас.

раўнасі́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Аднолькавы з іншым (іншымі) па сіле, магутнасці. Раўнасільныя барцы. Раўнасільныя арміі.

2. Абсалютна падобны, роўны па значэнню, значнасці іншаму (іншым); тоесны.