прызна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; зак.
1. каго-што, у кім-чым і каго-што. Пазнаць па знешніх прыметах.
П. у сустрэчным старога знаёмага.
Яяе ледзь прызнала: так яна пастарэла.
2. што. Дапусціць рэальнасць, наяўнасць чаго-н., згадзіцца лічыць законным што-н.
П. чые-н. правы.
П. свае памылкі.
3. каго-што кім-чым або за каго-што. Палічыць, зрабіць якое-н. заключэнне пра каго-, што-н.
П. сваім важаком (за важака). Урач прызнаў яго здаровым.
П. факты правільнымі.
4. каго-што. Ацаніць каго-, што-н. па заслугах.
Яго творчасць спачатку не прызналі.
|| незак. прызнава́ць, -наю́, -нае́ш, -нае́; -наём, -наяце́, -наю́ць; -нава́й.
|| наз. прызна́нне, -я, н. (да 2—4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падзяжу́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак.
Неадлучна пабыць дзе-небудзь, пры кім‑, чым‑н. з якой‑н. мэтай; павартаваць. Падзяжурыць ноч на ўчастку. □ Сяргей папрасіў сябра, каб той падзяжурыў адзін, і прылёг крыху паспаць. Капусцін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазамацо́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
1. Замацаваць усё, многае. Пазамацоўваць канаты. Пазамацоўваць дэталі.
2. Зацвердзіць за кім‑, чым‑н. усё, многае або ўсіх, многіх. Пазамацоўваць інструмент за рабочымі. Пазамацоўваць брыгадзіраў за брыгадамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
памяня́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак.
Абмяняцца адно з адным кім‑, чым‑н. Мы памяняліся месцамі. Яна села ля акна. Я сеў з краю. Грамовіч. Цяпер ужо Кандрат Назарэўскі павёў сястру — яны памяняліся ролямі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пастыля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак., з кім і без дап.
Разм. Тое, што і апастыляцца. Цяўлік надта любіў разяўляцца на ўсіх, пастыляўся нават з дарослымі, лез на кожнага, як жаба на корч. М. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прапыта́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разведаць, распытаць пра каго‑, што‑н.; атрымаць звесткі аб кім‑, чым‑н. Разы два ці тры спрабавалі [партызаны] прапытаць у самога вусатага, што за «шорсткая» размова была ў свірне. Янкоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кампрамі́с, ‑у, м.
Пагадненне з кім‑н. на падставе ўзаемных уступак; уступка дзеля дасягнення мэты. Старшыня Адзярыха не такі благі, як здаўся спачатку. Можна і з ім дамовіцца. Ідзе, калі трэба, на кампрамісы. Навуменка.
[Лац. compromissum.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канкурэ́нт, ‑а, М ‑нце, м.
Той, хто канкурыруе з кім‑н. Барацьба канкурэнтаў за рынкі збыту. □ «Таксама прыехалі паступаць», — заўважыў сам сабе Сцёпка.. і паглядзеў на гэтых маладых людзей, як на сваіх канкурэнтаў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прышпілі́цца, ‑шпіліцца; зак.
1. Прымацавацца да чаго‑н. шпількай; прыкалоцца.
2. перан. Прыстаць, замацавацца за кім‑н. (пра мянушку, празванне і пад.). [Брыгадзір:] — Прышпілілася да нас гэтая назва [адстаючыя], і ніяк не пазбавімся ад яе. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паве́рыць, -ру, -рыш, -рыць; зак.
1. каму-чаму і ў каго-што. Прыняць на веру што-н., стаць перакананым у кім-, чым-н.
П. у перамогу.
Паверце, ён не памыляецца тут.
Мы ў яго паверылі.
2. каму-чаму. Прыняць за праўду што-н., чые-н. словы.
П. чуткам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)