Verbum

няма́, безас., у знач. вык., каго-чаго.

1. Не быць у наяўнасці, адсутнічаць.

Н. грошай.

Яго н. дома.

2. У знач. няпоўнага сказа пры адмоўных адказах на пытанні. —

Ці дома бацька? — Няма.

◊

Няма роду без выроду — нічога не бывае без непрыемнага выключэння.

Няма чаго (і) гаварыць (разм.) — выраз упэўненай згоды: безумоўна, пэўна.

Чалавек ён працавіты, няма чаго гаварыць.

ша́ркаць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. чым і без дап. Утвараць шорах, шум трэннем, закранаць што-н. з шумам.

Ш. мянташкай па касе.

Шабля шаркала аб падлогу.

2. са словам «нагой» або без яго. Прыстаўляць адну нагу да другой, стукаючы абцасам аб абцас (пры паклоне, вітанні і пад.).

|| аднакр. ша́ркнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. ша́рканне, -я, н.

за́сціць, за́шчу, за́сціш, за́сціць; незак., што і без дап. (разм.).

Засланяць, загароджваць (святло), перашкаджаць добра бачыць.

Адыдзі ад святла, бо засціш.

Слёзы засцяць вочы.

кампа́ктны, -ая, -ае.

1. Сціснуты шчыльна, без прамежкаў.

Кампактная маса.

2. Які займае мала месца пры вялікай змяшчальнасці.

Кампактная сумка.

|| наз. кампа́ктнасць, -і, ж.

бязво́блачны, -ая, -ае.

1. Без воблакаў, ясны.

Бязвоблачнае неба.

Б. дзень.

2. перан. Нічым не засмучаны; светлы, шчаслівы.

Бязвоблачнае дзяцінства.

|| наз. бязво́блачнасць, -і, ж.

біцю́г, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Рабочы конь — цяжкавоз буйной пароды.

2. перан. Пра высокага, мажнога чалавека (разм.).

Такі б. сноўдаецца без справы.

азо́т, -у, М азо́це, м.

Хімічны элемент, газ без колеру і паху, галоўная састаўная частка паветра.

|| прым. азо́цісты, -ая, -ае і азо́тны, -ая, -ае.

анілі́н, -у, м.

Арганічнае злучэнне — алеістая атрутная вадкасць без колеру, якая выкарыстоўваецца пры вырабе лякарстваў, фарбавальнікаў і інш.

|| прым. анілі́навы, -ая, -ае.

Анілінавыя фарбы.

абвя́лы, -ая, -ае.

1. Прывялы, без жыццёвых сокаў (пра расліны).

Абвялая трава.

2. перан. Пазбаўлены сілы, бадзёрасці, здольнасці дзейнічаць, расслаблены.

А. ад слабасці чалавек.