дыскваліфікава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; зак. і незак., каго (што).
Пазбавіць (пазбаўляць) кваліфікацыі, права выконваць пэўную работу, удзельнічаць у спартыўных спаборніцтвах.
Д. спартсмена.
|| звар. дыскваліфікава́цца, -ку́юся, -ку́ешся, -ку́ецца; -ку́йся.
|| наз. дыскваліфіка́цыя, -і, ж.
|| прым. дыскваліфікацы́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кава́ць, кую́, куе́ш, куе́; куём, куяце́, кую́ць; куй; кава́ны; незак., што.
1. Ударамі молата надаваць якую-н. форму (распаленаму металу).
К. жалеза.
Куй жалеза, пакуль гарачае (прыказка).
2. перан. Актыўна ўдзельнічаць у стварэнні чаго-н. (высок.).
К. сваё шчасце.
К. перамогу.
3. Падбіваць падковы, акоўваць.
К. каня.
К. колы.
|| зак. падкава́ць, -кую́, -куе́ш, -куе́; -куём, -куяце́, -кую́ць; -ку́й; -кава́ны (да 3 знач.).
|| наз. кава́нне, -я, н. (да 1 і 3 знач.) і ко́ўка, -і, ДМ ко́ўцы, ж. (да 1 і 3 знач.).
|| прым. ко́вачны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).
К. інструмент.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́каваць, -кую, -куеш, -куе; -куй; -каваны; зак.
1. што. Куючы, зрабіць што-н.
В. серп.
2. перан., каго-што. Цярпліва стварыць, выхаваць (высок.).
В. непераможную армію.
В. новыя кадры.
|| незак. выко́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. выко́ўванне, -я, н. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
газіфікава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; зак. і незак., што.
1. Забяспечыць (забяспечваць) прадпрыемствы, кватэры і пад. газам для асвятлення і ацяплення.
Г. жылы раён.
2. Ператварыць (ператвараць) цвёрдае ці вадкае паліва ў гаручы газ.
Г. торф.
|| наз. газіфіка́цыя, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
правакава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; незак.
1. каго (што) на што. Падбухторваць на якія-н. дзеянні шляхам правакацыі (у 1 знач.).
2. што. Рабіць правакацыю (у 2 знач.; спец.).
|| зак. справакава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны.
|| наз. правакава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
закава́ць, -кую́, -куе́ш, -куе́; -куём, -куяце́, -кую́ць; -ку́й; -кава́ны; зак.
1. каго (што). Надзець на каго-н. кайданы.
З. злачынца.
2. перан., што. Замарозіць, пакрыць лёдам.
Мароз закаваў раку.
3. каго (што). Падбіваючы падкову, пашкодзіць нагу каню.
|| незак. зако́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́меркаваць, -кую, -куеш, -куе; -куй; -каваны; зак., што.
1. Знайсці, адшукаць шляхам дакладнага разліку, выгадаць.
В. грошы на рамонт кватэры.
В. свабодную гадзіну.
2. Выбраць зручны момант.
3. Правільна разлічыць, загадзя вызначыць.
Усё вымеркавалі, дзе што будзем садзіць і сеяць.
|| незак. вымярко́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цкава́ць, цкую́, цкуе́ш, цкуе́; цкуём, цкуяце́, цкую́ць; цкуй; цкава́ны; незак., каго-што і без дап.
1. кім. Напускаць сабак на каго-н.; нацкоўваць.
Ц. сабакамі.
2. перан. Мучыць нападкамі, праследаваць.
|| зак. зацкава́ць, -кую́, -куе́ш, -куе́; -куём, -куяце́, -кую́ць; -ку́й; -кава́ны.
|| наз. цкава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падсілкава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; зак., каго (што) (разм.).
Накарміць для надання сілы.
П. дзяцей перад дарогай.
|| незак. падсілко́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| звар. падсілкава́цца, -ку́юся, -ку́ешся, -ку́ецца; -ку́йся; незак. падсілко́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. падсілкава́нне, -я, н. і падсілко́ўванне, -я, н.
Своечасовае падсілкаванне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кваліфікава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; зак. і незак.
1. каго (што). Устанавіць (устанаўліваць) ступень чыёй-н. падрыхтоўкі, годнасці да якой-н. працы, дзейнасці.
К. спецыяліста.
2. каго-што. Ацаніць (ацэньваць), вызначыць (вызначаць) якім-н. чынам.
Як к. такія паводзіны?
|| наз. кваліфіка́цыя, -і, ж.
Высокая к. рабочых.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)