дадзяўбці́, -дзяўбу́, -дзяўбе́ш, -дзяўбе́; -дзяўбём, -дзеўбяце́, -дзяўбу́ць; -дзёўб, -дзяўбла́, -ло́; -дзяўбі́; -дзяўба́ны; зак., што.
1. Здзяўбці, з’есці да канца.
Куры дадзяўблі зерне.
2. Прадзяўбці, скончыць дзяўбці (у 3 знач.).
Д. дзірку долатам.
|| незак. дадзёўбваць, -ваю, -ваеш, -вае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
расклява́ць, -клюю́, -клюе́ш, -клюе́: -клюём, -клюяце́, -клюю́ць; -клю́й; -клява́ны; зак., што.
1. Клюючы, з’есці ўсё.
Куры расклявалі зерне.
2. Клюючы, пашкодзіць што-н. або пашырыць пашкоджанне ў чым-н.
Груганнё расклявала рану.
|| незак. расклёўваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наклю́нуты, ‑ая, ‑ае.
1. Прабіты дзюбай (пра шкарлупіну яец, з якіх вылупліваюцца птушаняты).
2. Які пачаў прарастаць, распускацца. Наклюнутае зерне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нут, ‑у, М нуце, м.
Аднагадовая або шматгадовая расліна сямейства бабовых, зерне якой ідзе ў ежу і на корм жывёле.
[Тат. нохут.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ме́ліва, ме́ліво ’памол, малаццё, мліва’ (Нас., Яруш., Касп., Др.-Падб.; паст., Сл. ПЗБ). Рус. ме́ливо, ме́лево ’зерне’, укр. ме́ливо ’зерне’, ’мука’, ’малаццё’, чэш., славац. melivo ’тс’, славен. melȋvo ’малаццё збожжа’, серб.-харв. ме̏љиво ’зерне для памолу’. Прасл. melivo (Фасмер, 2, 545). Да малоць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сачаві́ца, -ы, ж.
Аднагадовая травяністая расліна сямейства бабовых, а таксама круглае зерне гэтай расліны.
|| прым. сачаві́чны, -ая, -ае.
С. суп (прыгатаваны з насення сачавіцы).
◊
(Прадацца) за сачавічную поліўку (кніжн., пагард.) — здрадзіць чаму-н. важнаму з-за дробязнай выгады.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пераварушы́ць сов., разг. (вороша, перевернуть) перевороши́ть; перегрести́;
п. се́на — перевороши́ть се́но;
п. зе́рне — перевороши́ть (перегрести́) зерно́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́калупаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. Калупаючы, выняць, дастаць. Выкалупаць зерне з коласа.
2. Разм. Калупаючы, зрабіць паглыбленне. Выкалупаць ямку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жэ́мчуг, -у, мн. -і, -аў, м.
Цвёрдае рэчыва, якое здабываецца з ракавін некаторых малюскаў і мае форму зярнят і шарыкаў белага, ружовага (радзей чорнага) колеру, ужыв. як каштоўнае ўпрыгожанне.
Нітка жэмчугу.
|| прым. жамчу́жны, -ая, -ае.
Ж. промысел.
Жамчужнае зерне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
канцэнтра́т, -у, М -ра́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Гатовы сухі прадукт, спецыяльна апрацаваны для хуткага прыгатавання.
К. кашы.
К. квасу.
2. Корм высокай пажыўнасці для жывёлы (мука, вотруб’е, макуха, зерне).
3. Канцэнтраваная руда (спец.).
|| прым. канцэнтра́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)