упоко́й / за упоко́й церк. за спачы́н;
нача́ть за здра́вие, а ко́нчить за упоко́й пача́ць за здаро́ўе, а ко́нчыць за спачы́н.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
надарва́ць сов., в разн. знач. надорва́ть (повредить — ещё) надсади́ть;
н. вяро́ўку — надорва́ть верёвку;
н. жыво́т — надорва́ть (надсади́ть) живо́т;
н. здаро́ўе — надорва́ть здоро́вье
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
спыта́ць сов., в разн. знач. спроси́ть;
с. пра здаро́ўе — спроси́ть о здоро́вье;
з яго́ за ўсё спыта́юць — с него́ за всё спро́сят
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мілава́цца, ‑луюся, ‑луешся, ‑луецца; незак.
Праяўляць узаемную любоў, лашчыцца; абнімацца. Вунь юнак і дзяўчына кіруюцца У зялёную зацень алей. Хай сабе на здароўе мілуюцца! Панчанка. Паліна лыпнула вачыма, убачыла, як бацька мілуецца з малым, і ў яе прыемна стала на душы. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здоро́виться безл., разг. в выражениях: ему́ не совсе́м здоро́вится яму́ нямо́жацца, ён не зусі́м здаро́вы;
как здоро́вится? як здаро́ўе?, як ма́ецеся?
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
захава́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Зберагчыся, уцалець, застацца непашкоджаным, непатрачаным.
Дом добра захаваўся.
Здароўе захавалася.
Запасы захаваліся.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Застацца ў сіле, не знікнуць.
Старыя звычкі захаваліся.
3. Захаваць свае сілы, маладжавы выгляд (разм.).
Гэты чалавек добра захаваўся.
4. Застацца непашкоджаным, уцалець.
З. ад пажару.
|| незак. захо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гарбе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Разм. Старанна, настойліва працаваць, займацца чым‑н.; карпець. [Кірыл] збіраўся забагацець, выбіраючыся на гэты хутар .. Думаў, што яго працавітыя рукі ды здароўе зробяць тут залатое дно. Аж от пятнаццаць год ужо, як гарбее тут, а спадзяванні і асталіся спадзяваннямі. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распыта́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. Тое, што і распытаць. Сухавараў распытаўся, як здароўе панны Ядвісі, як жыве сам настаўнік, як часта бачыцца ён з паненкамі. Колас. Язэпка распытаўся ў бабулі, як ісці на Стаўбцы, і, падзякаваўшы ёй, адразу ж падаўся ў дарогу. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
загру́жанасць, ‑і, ж.
1. Забяспечанасць грузам; колькасць пасажыраў або грузаў пры перавозцы. Загружанасць транспарту. // Перагружанасць чым‑н.; загрувашчанасць. Працаваць перашкаджае загружанасць цэхаў сыравінаю. Чорны.
2. перан. Ступень занятасці работай; колькасць, аб’ём работы. Забеліна сама пачала скардзіцца Васіліне на загружанасць, на здароўе, на неўладкаванасць свайго жыцця. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адно́.
1. ліч., гл. адзін.
2. часц. абмежавальная. Толькі, выключна (разм.).
Дзеці цэлы дзень а. гуляюць.
3. часц. ўзмацн. Узмацняе нечаканасць, раптоўнасць наступлення дзеяння (разм.).
Гляджу — а. ж зноў паваліў снег.
4. злуч. супраціўны. Злучае члены сказа і сказы з адносінамі неадпаведнасці (разм.).
Дом добры, а. што халодны.
5. злуч. далучальны. Далучае сказы, якія дапаўняюць або ўдакладняюць выказаныя раней думкі (разм.).
Ягад многа, а. еш на здароўе.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)