Verbum

ба́чнасць, -і, ж.

1. Магчымасць бачыць удалечыню.

Добрая б.

2. Знешні выгляд, які выклікае падманлівае ўражанне, знешняе падабенства чаго-н. (разм.).

Гэта толькі б. высакароднасці.

хітру́га, -і, ДМ -ру́гу, Т -ам, м.; ДМ -ру́зе, Т -ай (-аю), ж., мн. -і, -ру́г (разм.).

Вельмі хітры чалавек.

Гэта вядомы хітруга.

по́за, -ы, мн. -ы, поз, ж.

1. Пастава цела.

Ляжаць у нязручнай позе.

2. перан. Прытворства, няшчырыя паводзіны, рысоўка.

Не верце яму, гэта толькі п.

дадзе́ць, -дзе́ну, -дзе́неш, -дзе́не; зак. (разм.).

Прычыніць непрыемнасць, даняць, дапячы чым-н.; абрыдаць.

Д. да нутра.

Сварка гэта ўжо дадзела.

|| незак. дадзява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

даты́чыцца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -чыцца; незак., каго-чаго.

Мець дачыненне да каго-, чаго-н.

Справа датычылася прысутных.

Гэта вас не датычыцца.

яфрэ́йтар, -а, мн. -ы, -аў, м.

Другое ў парадку старшынства (пасля радавога) званне салдата, а таксама салдат, які мае гэта званне.

|| прым. яфрэ́йтарскі, -ая, -ае.

ва́рта², безас., у знач. вык.

1. з інф. Неабходна, трэба, мае сэнс.

Гэты фільм в. паглядзець.

Над гэтым в. добра падумаць.

2. каму. Па заслугах, так і трэба.

Яму в., не трэба было так рабіць.

3. з інф. У саставе складаных сказаў абазначае ўмову хуткага з’яўлення наступных падзей.

В. задумацца, як нахлынуць успаміны.

◊

Гэ́та нікуды не варта; куды гэта варта — вельмі дрэнна, непрыстойна.

фанта́зія, -і, мн. -і, -зій, ж.

1. Здольнасць да творчага ўяўлення і само творчае ўяўленне.

Багатая ф.

2. Мара, прадукт чыйго-н. уяўлення.

Гэта не сапраўднасць, а ф.

3. Нешта непраўдападобнае, выдуманае.

Гэта дзіцячая ф.

4. Дзівацтва; нечаканы, дзіўны ўчынак (разм.).

Прыйшла ў галаву ф.

5. Музычны твор свабоднага характару; імправізацыя.

Ф. на тэмы беларускіх народных песень.

|| прым. фантазі́йны, -ая, -ае.

гуча́ць і гучэ́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -чы́ць; незак.

1. Утвараць гукі, раздавацца (пра гукі).

Струны гучаць глуха.

Гучыць вясёлая мелодыя.

2. перан. Успрымацца як нешта важнае, урачыстае, прыгожае і пад.

Кібернетыка — гэта гучыць!

Чалавек!

Гэта гучыць горда.

3. Вынікаць, праяўляцца.

У гэтым пытанні гучыць сумненне.

У голасе гучыць радасць.

|| наз. гуча́нне, -я, н. (да 1 знач.).