драбнале́ссе, ‑я, н.
Дробны, невысокі лес. Ельнік спачатку радзеў, потым яго трохі змяніла бярозавае драбналессе. Брыль. На некалькі дзесяткаў вёрст вакол не было ніводнай вёскі — скрозь адны толькі балоты, парослыя драбналессем. Аляхновіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надо́ечы, прысл.
Разм. Зусім нядаўна; не так даўно, днямі. Надоечы адбылося здарэнне, якое абляцела Навадворкі і ўсе навакольныя вёскі. Кавалёў. Вечарам.. [Надзя] з дзяўчынай, з якой надоечы пазнаёмілася, прыйшла ў пакой інтэрната. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
несула́дны, ‑ая, ‑ае.
Пазбаўлены суладнасці; нязладжаны. Несуладная работа. □ У вячэрняй цішыні чулася недзе на канцы вёскі п’яная песня на два несуладныя галасы. Дуброўскі. Думкі былі нястройныя, несуладныя, поўныя супярэчлівасці і развагі. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спачыва́льня, ‑і, ж.
Уст. Спальня (звычайна ў палацы, у баярскіх харомах і пад.). Паданне гаворыць, што вёскі тады яшчэ не было, усюды стаяў лес, і Пятру загадзя была пабудавана царская спачывальня. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэрыко́н, ‑а, м.
Конусападобны насып пустой пароды каля шахты. Узлезеш на самае высокае дрэва — і бачыш адны толькі тэрыконы, шахцёрскія пасёлкі, вёскі ў далінах і высокія заводскія трубы па краях небасхілу. Няхай.
[Фр. terri — пародны адвал і conique — канічны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чатырнаццацігадо́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Узростам у чатырнаццаць гадоў. На другі дзень палова вёскі ўступіла ў калгас, і ў ліку першых — яе Сяргей, чатырнаццацігадовы гаспадар. Шамякін.
2. Працягласцю ў чатырнаццаць гадоў. Чатырнаццацігадовы перыяд.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́гін, ‑у, м.
Тое, што і выгіб. Вакол ляжала ўтульная лугавінка з рэдкімі маладымі бярозкамі, уся ў дзятлавіне, адным краем упіралася яна ў выгін рэчкі, што паварочвала тут у бок ад вёскі. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зруйнава́цца, ‑нуецца; зак.
Разбурыцца, ператварыцца ў руіны. — Пры немцах, самі ведаеце, гаспадарка зруйнавалася, ад вёскі адны галавешкі засталіся. Навуменка. // Ліквідавацца, знішчыцца. Ён прыйдзе — дзень, Калі ў змаганні жаркім Зруйнуюцца заставы Й рубяжы. Лявонны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наблі́зіцца, -бліжуся, -блізішся, -блізіцца; зак.
1. да каго-чаго і без дап. Рухаючыся, перамясціцца на больш блізкую адлегласць у адносінах да каго-, чаго-н.
Н. да вёскі.
2. Стаць больш блізкім па часе.
Набліжаецца вясна.
3. Стаць больш чутным.
Гарматныя гукі ўвесь час набліжаліся.
4. Стаць блізкім або бліжэй да каго-, чаго-н.
Н. да народа.
5. Стаць падобным да каго-, чаго-н.
Н. да ідэалу.
|| незак. набліжа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. набліжэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паглыну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак.
1. каго-што. Увабраць у сябе.
Зямля паглынула ўсю дажджавую ваду.
Горад паглынуў прыгарадныя вёскі (перан.).
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., каго (што). Цалкам захапіць чым-н.
Новая ідэя паглынула вучонага.
3. перан., што і чаго. Патраціць на сябе многа часу, затрат, намаганняў.
Работа паглынула шмат часу.
Паездка паглынула многа грошай.
|| незак. паглына́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. паглына́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)