Verbum

ГАЎРЫЛАВЕ́Ц Клара Усеваладаўна

(н. 18.11.1935, г. Слуцк Мінскай вобл.),

бел. вучоны ў галіне педагогікі. Д-р пед. н., праф. (1989). Чл.-кар. Бел. акадэміі адукацыі (1989). Скончыла БДУ (1957). У 1986—91 працавала ў Мінскім пед. ун-це. Аўтар прац па праблемах гуманізацыі і гуманітарызацыі пед. працэсу, гісторыі педагогікі, філасофіі адукацыі, маральнага выхавання, у т. л. манаграфіі «Выхаванне чалавечнасці» (1985).

Тв.:

Организация нравственного просвещения старшеклассников. Мн., 1974;

Нравственно-эстетическое воспитание школьников. 2 изд. Мн., 1988 (разам з І.І.Казімірскай);

Идейно-нравственное воспитание учащихся в процессе обучения. Мн., 1991 (у сааўт.).

В.У.Чэчат.

т. 5, с. 90

ГАЎРЫЛЮ́К Васіль Васілевіч

(н. 7.12.1923, г. Загорск, Расія),

бел. вучоны-эканаміст. Д-р эканам. н. (1975). Скончыў Маскоўскі дзярж. ін-т міжнар. адносін (1948). У 1961—64 адказны сакратар час. «Коммунист Белоруссии». У 1965—69 і 1977—80 ст. супрацоўнік сакратарыята ЮНЕСКА. З 1980 у Ін-це эканомікі АН Беларусі. Навук. працы па праблемах міжнар. эканам. адносін.

Тв.:

Эксперт капиталистических отношений в развивающиеся страны. Мн., 1973;

Государственно-монополистический вывоз капитала в развивающиеся страны. Мн., 1976;

Инфляция: природа, сущность и регулирование. Мн., 1996 (у сааўт.).

т. 5, с. 92

ГА́ЦІХ Міхаіл Аляксандравіч

(н. 10.6.1931, в. Радкоўшчына Полацкага р-на Віцебскай вобл.),

бел. вучоны ў галіне тарфяной механікі. Д-р тэхн. н. (1982), праф. (1987). Скончыў Бел. політэхн. ін-т (1958). З 1962 у Ін-це праблем выкарыстання прыродных рэсурсаў і экалогіі Нац. АН Беларусі. Навук. працы па стварэнні сістэм кантролю і кіравання тэхнал. працэсамі торфабрыкетнай вытв-сці.

Тв.:

Автоматизация процессов сушки торфа на брикетных заводах. Мн., 1983 (разам з У.Я.Геншафтам, Б.В.Вайтовічам);

Влагометрия торфа. Мн., 1986 (разам з Л.С.Лісам);

Физико-механические методы измерения и дозирования массы сыпучих материалов. Мн., 1987.

т. 5, с. 95

ДАНІ́ЛАЎ Іван Пятровіч

(н. 27.9.1924, в. Ляжыткавічы Драгічынскага р-на Брэсцкай вобл.),

бел. вучоны ў галіне гематалогіі і пералівання крыві. Д-р мед. н., праф. (1972). Акад. Міжнар. акадэміі інфарм. працэсаў і тэхналогій (1995). Скончыў Мінскі мед. ін-т (1955). У 1964—74 дырэктар Бел. НДІ гематалогіі і пералівання крыві. З 1990 у НДІ радыяцыйнай медыцыны, з 1993 кіраўнік Рэсп. цэнтра гемафіліі. Навук. працы па гематалогіі, пульманалогіі, трансфузіялогіі, праблемах згусальнасці крыві.

Тв.:

Трансфузионная терапия в клинике внутренних болезней. Мн., 1975;

Хронический бронхиг. Мн., 1989 (разам з А.Э.Макарэвічам).

т. 6, с. 39

ДЗЕВЯ́ТАЎ Аркадзь Сяргеевіч

(н. 11.3.1923, г. Харанор Чыцінскай вобл., Расія),

бел. вучоны ў галіне пладаводства. Д-р с.-г. н. (1962), праф. (1965). Скончыў Новасібірскі с.-г. ін-т (1946). З 1957 у Бел. НДІ садоўніцтва. Навук. працы па біялогіі і агратэхніцы пладовых раслін, вывучэнні архітэктонікі каранёвай сістэмы, рэсурсу плоданашэння высакашчыльных садоў, праектаванні і арганізацыі прамысл. пладаводства. Чл. Нью-Йоркскай АН (1994).

Тв.:

Проектирование плодоводства. Мн., 1967;

Повышение качества плодовых деревьев и урожайности садов. 2 изд. Мн., 1985;

Как правильно формировать и обрезать плодовые деревья и ягодные кусты. Мн., 1995.

т. 6, с. 100

ДЗМІТРАЧЭ́НКА Аляксандр Пятровіч

(1.9.1900, г.п. Ула Віцебскай вобл. — 8.8.1981),

савецкі вучоны ў галіне жывёлагадоўлі. Акад. УАСГНІЛ (1967). Засл. дз. нав. РСФСР (1961). Герой Сац. Працы (1966). Скончыў Сцебутаўскі с.-г. ін-т (1922). Працаваў у ВНУ Ленінграда (у 1930—35 і з 1946) і Валагодскім малочным ін-це (у 1939—46). Навук. працы па пытаннях эфектыўнасці выкарыстання і ацэнцы пажыўнасці кармоў, тыпізацыі кармлення с.-г. жывёл, распрацоўцы прынцыпаў нармавання кармлення з выкарыстаннем ЭВМ для складання аптымальных рацыёнаў.

Тв.:

Методы нормирования кормления сельскохозяйственных животных. Л., 1970 (у сааўт.).

т. 6, с. 123

ДЗЯМЕ́ЦКІ Анатоль Мар’янавіч

(н. 15.10.1921, в. Юркаўцы Вінніцкай вобл., Украіна),

бел. вучоны ў галіне хірургіі і тапаграфічнай анатоміі. Д-р мед. н. (1970), праф. (1971). Скончыў Харкаўскі мед. ін-т (1952). З 1953 у Віцебскім мед. ін-це. Навук. працы па даследаванні стану артэрый пры вострай прамянёвай хваробе і стану век пры аперацыях на артэрыях; па метадах рэаграфіі для дыферэнцыяльнай дыягностыкі сасудзістых пашкоджанняў ніжніх канечнасцей, выкарыстанні магнітных палёў у медыцыне.

Тв.:

Магнитные поля в здравоохранении. Самара, 1991 (разам з Б.Н.Жукавым і А.У.Цацоха);

Лечение термических ожогов. Ростов н/Д, 1992 (у сааўт.).

т. 6, с. 139

ВІХРО́Ў Віктар Яўграфавіч

(23.3.1912, г. Сярдобск, Расія — 13.7.1972),

бел. вучоны ў галіне драўніназнаўства. Д-р с.-г. н. (1952), праф. (1957). Засл. дз. нав. Беларусі (1972). Скончыў Архангельскі лесатэхн. ін-т (1933). З 1954 у Бел. лесатэхн. ін-це, з 1960 рэктар Бел. тэхнал. ін-та. Навук. працы па экалагічнай і тэхн. анатоміі, сістэматыцы драўніны, дэндрахраналогіі і дэндракліматалогіі, мадыфікацыі драўніны сінт. Палімерамі.

Тв.:

Технические свойства древесиины в связи с типами леса. Мн., 1963 (разам з А.К.Лабасёнкам);

Модифицированная древесина и перспективы ее использования. Мн., 1966 (у сааўт.).

т. 4, с. 207

ВЫРКО́ Мікалай Паўлавіч

(н. 14.9.1935, в. Краснае Карэліцкага р-на Гродзенскай вобл.),

бел. вучоны ў галіне буд-ва аўтамаб. дарог. Канд. тэхн. н. (1970), праф. (1986). Скончыў Бел. тэхнал. ін-т (1962). З 1965 у Бел. тэхнал. ун-це. навук. працы па аптымізацыі канструкцый лесавозных дарог і па дарожна-будаўнічых матэрыялах. Аўтар падручнікаў «Дарожнае грунтазнаўства з асновамі механікі грунтоў» (1977, з І.І.Леановічам) і «Сухапутны транспарт лесу» (1987).

Тв.:

Механика землянога полотна. Мн., 1975 (разам з І.І.Леановічам);

Эксплуатаия автомобильных дорог и организация дорожного движения. Мн., 1988 (у сааўт.).

т. 4, с. 320

ЗАСЦЕ́НСКІ Леанід Сямёнавіч

(н. 1.9.1937, в. Крапіўна Аршанскага р-на Віцебскай вобл.),

бел. вучоны ў галіне лясной гаспадаркі. Д-р с.-г. н. (1984), праф. (1986). Скончыў Бел. тэхнал. ун-т (1962), у якім і працуе (з 1986 заг. кафедры). Навук. працы па агратэхніцы вырошчвання дрэвавых парод, ахоўных насаджэнняў, рэкультывацыі зямель, механізацыі лесагасп. вытв-сці, глебава-экалагічнай ацэнцы тэхнагенных ландшафтаў.

Тв.:

Лесовыращивание на выработанных торфяниках. М., 1978;

Облесение карьеров нерудных ископаемых и выработанных торфяников. Мн., 1982;

Механизация лесохозяйственных работ с основами теоретической механики. Мн., 1995.

т. 7, с. 6