Verbum

voll

1.

a

1) по́ўны

~ von Ménschen, ~er Menschen — по́ўны наро́ду [людзе́й]

ein Téller ~ Súppe — тале́рка по́ўная су́пу

ein ~es Haus — перапо́ўнены тэа́тр

mit ~en Händen gében* [spénden] — шчы́ра адо́рваць

gestríchen ~ — по́ўны да бераго́ў

zum Bérsten ~ gestópft — набі́ты бітко́м [да адка́зу]

~ bis óben sein — быць сы́тым па го́рла, нае́сціся ўво́лю

~ sein — разм. быць ушчэ́нт п’я́ным

aus dem Vóllen schöpfen — жыць у даста́тку

2) по́ўны, перапо́ўнены (якога-н. пачуцця)

mit ~em Ernst — зусі́м сур’ёзна

mit ~em Recht — з по́ўным пра́вам

~ Bewúnderung — по́ўны захапле́ння

3) по́ўны, то́ўсты (пра твар, чалавека)

4) по́ўны, абсалю́тны (пра цішыню, перамогу, упэўненасць і г.д.)

die ~e Wáhrheit — чы́стая пра́ўда

bei ~er Besínnung — пры по́ўнай свядо́масці

mit ~em Recht — з по́ўным пра́вам

5) по́ўны, цэ́лы (пра год і г.д.)

6) махро́вы (пра кветкі)

◊ j-n nicht für ~ ánsehen* [néhmen*] — не лічы́ць каго́-н. заслуго́ўваючым даве́ру

2.

adv по́ўнасцю, ца́лкам, зусі́м (ручацца і г.д.)

~ und ganz — ца́лкам і по́ўнасцю

verfállen

* vi (s)

1) прыхо́дзіць да заняпа́ду

in éinen Féhler ~ — памыля́цца

auf den Gedánken ~ — прыйсці́ да ду́мкі

2) слабе́ць (пра хворага)

3) фін. канча́цца (пра тэрмін)

der Wéchsel ist ~ — тэ́рмін вэ́ксаля ско́нчыўся

4) (D) перахо́дзіць ва ўлада́нне (да каго-н.), дастава́цца (каму-н.)

er ist séinem Freund ganz ~ — ён ца́лкам пад ула́дай [уплы́вам] свайго́ ся́бра

5) (D) быць асу́джаным (на смерць і г.д.)

6) (in A) упада́ць (у роспач і г.д.)

in Zorn ~ — прыйсці́ ў лю́тасць, раз’ю́шыцца

Verständnis

n -ses, -se

1) (für A) разуме́нне (чаго-н.)

j-m das ~ für etw. (A) béibringen* — дабі́цца ад каго́-н. разуме́ння чаго́-н.

mir geht das ~ für etw. (A) auf — я пачына́ю разуме́ць што-н.

2) разуме́нне, спачува́нне

vólles ~ für etw. (A) háben — быць ца́лкам і по́ўнасцю зго́дным з чым-н.

viel ~ für etw. (A) áufbringen* — адно́сіцца з вялі́кім спачува́ннем да чаго́-н.

ein beréitwilliges ~ zéigen — адне́сціся да чаго́-н. добразычлі́ва

3) пагадне́нне, дамо́ўленасць; узаемаразуме́нне

durch

1.

prp (a)

1) це́раз, праз, скрозь; па

~ die Stráße — па ву́ліцы

2) дзя́куючы, з дапамо́гай

~ díesen Beschlúss — дзя́куючы гэ́таму рашэ́нню

3) (стаіць пасля назоўніка) на праця́гу

das gánze Jahr ~ — на праця́гу ўсяго́ го́да

4) пераклад залежыць ад кіравання беларускага дзеяслова: sich ~ séine Kénntnisse áuszeichnen вызнача́цца сваі́мі ве́дамі

2.

adv

es ist acht Uhr ~ — ужо́ больш васьмі́ гадзі́н

~ und ~ — ца́лкам

3.

~, sein

vi (s)

1) прайсці́ (праз натоўп і г.д.)

2) вы́трымаць выпрабава́нне

3) прамо́кнуць (наскро́зь)

4) пранасі́цца, знасі́цца

die Hósen sind ~ — штаны́ [по́рткі] знасі́ліся [праце́рліся]

◊ bei j-m únten ~ sein — стра́ціць аўтарытэ́т [пава́гу] у каго́-н.

Haut

f -, Häute

1) ску́ра

etw. áuf éigener ~ zu spüren bekómmen* — паспрабава́ць [паспыта́ць] што-н. на ўла́снай ску́ры

bis auf die ~ durchnässt sein — прамо́кнуць да ні́ткі

aus der ~ kríechen* — ле́зці са ску́ры

aus der ~ fáhren* — вы́йсці з цярпе́ння

sich auf die fáule ~ légen — ленава́цца, ло́дарнічаць

mit héiler ~ davónkommen* — вы́йсці сухі́м з вады́

er ist nur noch ~ und Knóchen — ён то́лькі (адна́) ску́ра ды ко́сці

in dersélben ~ stécken — быць у такі́м жа незайздро́сным стано́вішчы (як і іншыя)

2) шку́ра

3) абало́нка, пле́ўка

mit ~ und Háaren — уве́сь, ца́лкам

éine éhrliche ~ — разм. до́бры хлапчы́на

groß

1.

a

1) вялі́кі, буйны́

ein ~er Búchstabe — вялі́кая лі́тара

2) вялі́кі, даро́слы

3) ве́лічны, высакаро́дны

éinen ~en Herrn spíelen — уяўля́ць ва́жнага па́на

4) зна́чны, ва́жны

ein ~er Tag — вялі́кі [урачы́сты] дзень

◊ Groß und Klein — стары́ i малы́

~e Áugen máchen — вы́трашчыць [вы́лупіць] во́чы (ад здзіўлення)

das ~e Wort führen — ≅ задава́ць тон, ігра́ць пе́ршую скры́пку

der Gróße Teich — жарт. Атланты́чны акі- цн

auf ~em Fuß lében — жыць на шыро́кую нагу́

2.

adv

im Gróßen und Gánzen — уво́гуле і ца́лкам

etw. ~ schréiben* — піса́ць што-н. з вялі́кай лі́тары; надава́ць чаму́-н. вялі́кае значэ́нне

im Gróßen geséhen — разгляда́ючы (што-н.) у агу́льным пла́не

rein

1. a

1) чы́сты, незабру́джаны;

~ hálten* захо́ўваць чысцінр

2) чы́сты, аха́йны;

~ máchen чы́сціць;

~en Tisch máchen пако́нчыць з чым-н.

3) чы́сты, сумле́нны, праўдзі́вы

◊ éine ~e Wéste háben быць не запля́мленым

4) чы́сты, пра́вільны (вымаўленне)

5) чы́сты, без даме́шку;

~er Wein éinschenken гавары́ць шчы́ра [адкры́та]

6) чы́сты, абсалю́тны;

das war ein ~es Glück гэ́та было́ про́ста шча́сце [быў шчаслі́вы вы́падак];

~er Únsinn чы́стая лухта́, глу́пста

7) ins Réine schréiben* піса́ць на́чыста;

etw. ins Réine bríngen* вы́ясніць што-н.;

mit etw. (D) im Réinen sein цсна прадстаўля́ць сабе́ што-н.

2. adv

1) чы́ста;

álles ~ áufessen* з’е́сці ўсё на́чыста

2) до́бра, чы́ста (працаваць)

3) разм. зусі́м, ца́лкам;

~ gar nichts зусі́м [ ро́ўна] нічо́га