bear

I [ber]

1.

bore, Archaic bare, borne or born, – v.t.

1) не́сьці; перано́сіць

2) трыма́ць, вы́трымаць; трыма́ць на сабе́ цяжа́р

Will the ice bear your weight? — Ці вы́трымае лёд ва́шу вагу́?

3) зно́сіць, зьне́сьці; цярпе́ць (боль, шум)

4) нараджа́ць, нарадзі́ць

to bear a child — нарадзі́ць дзіця́

5) трыма́цца

He bore himself with dignity — Ён трыма́ўся з го́днасьцяй, пава́жна

6) адчува́ць

to bear affection — адчува́ць лю́басьць

7) насі́ць (імя́, ты́тул); мець сла́ву каго́-чаго́; мець (абавя́зак, пра́ва, сі́лу, ула́ду)

to bear sway — трыма́ць ула́ду

2.

v.i.

1) радзі́ць, дава́ць плод

2) мець су́вязь, уплы́ў або́ дачыне́ньне

3) націска́ць, апіра́цца на што

4) ру́хацца, трыма́цца; ісьці́

The ship bore north — Карабе́ль ішо́ў на по́ўнач

5) знахо́дзіцца, ляжа́ць

to bear due north of smth — ляжа́ць про́ста на по́ўнач ад чаго́

- bear a hand

- bear in mind

- bear on

- bear out

- bear the cost

- bear the responsibility

- bear up

- bear witness

II [ber]

1.

n., pl. bears or coll. bear

1) мядзьве́дзь -я або́ медзьвядзя́, pl. мядзьве́дзі або́ медзьвядзі́

2) грубія́нскі, бурклі́вы чалаве́к

3) бі́ржавы спэкуля́нт

2.

adj.

мядзьве́джы (сьлед, пахо́дка)

- the Great Bear

- the Little Bear

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

свой займ

1. (уласны) igen; igentümlich (своеасаблівы);

жыць сваі́м ро́зумам nach sinem igenen Kopf hndeln;

2. у знач наз н das Sine [Sinige], das Dine [Dinige] і г. д.;

ко́жнаму сваё jdem das Sine;

стая́ць на сваі́м auf siner Minung besthen*; steif und fest behupten;

дабі́цца свайго́ sinen Wllen drchsetzen; sine bsicht errichen;

3. у знач наз свае́ мн (родныя) mine (dine, sine і г. д.) Verwndten [Famli¦e]; die Minigen, die Dinigen, die Sinigen і г. д. (кніжн);

я быў у сваі́х ich war bei minen ltern [Verwndten], ich war bei den Min(ig)en;

тут усе́ свае́ hier sind wir nter uns, hier sind kine Frmden; (родныя) alle gehören zur Famli¦e;

у свой час sinerzeit (пра мінулае); zu pssender [gelgener] Zeit (пра будучае);

усё ў свой час lles zu siner Zeit;

не ў сваі́м ро́зуме разм übergeschnappt; nicht ganz rchtig im berstübchen;

ты не ў сваі́м ро́зуме разм du bist wohl nicht recht bei Trost [bei Snnen];

на сваі́х дваі́х жарт auf Schsters Rppen; zu Fuß;

паме́рці сваёй сме́рцю ines natürlichen Tdes strben*;

ён там свой чалаве́к er geht dort ein und aus; er ist dort wie zu Huse;

4. перакладаецца адносным займеннікам адпаведнай асобы і ліку; mein, dein, sein, ihr, nser, uer, ihr;

я [ты, ён, яна́, мы, вы, яны́] згубі́ў [згубі́лі] сваю́ кні́гу ich hbe [du hast, er hat, sie hat і г. д.] mein [dein, sein, ihr і г. д.] Buch verlren;

сам не свой außer sich

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

сло́ва н

1. Wort n -es, Wörter i Wrte;

заме́жнае сло́ва Frmdwort n;

2. (мова) Rde f -, -n, nsprache f -, -n;

усту́пнае сло́ва Eröffnungsansprache f;

вало́даць да́рам сло́ва rdegewandt sein, Rdnertalent bestzen*;

прасі́ць сло́ва ums Wort btten*, sich zum Wort mlden;

даць сло́ва das Wort ertilen;

узяць сло́ва das Wort ergrifen*;

заклю́чнае сло́ва Schlsswort n;

3. (абяцанне) Wort n -es, -e, Versprchen n -s, -;

чалаве́к сло́ва ein Mann von Wort, ein hrenmann;

сло́ва го́нару! hrenwort!;

пару́шыць сло́ва sein Wort brchen*;

стрыма́ць сло́ва (sein) Wort hlten*;

ве́рыць на сло́ва aufs Wort gluben;

да сло́ва apropos [-´po:], übrigens, nebenbi gesgt;

сло́ва ў сло́ва Wort für Wort;

сло́ва за сло́ва ein Wort gab das ndere;

гу́чныя сло́вы grße Wrte [Phrsen];

ця́жка сказа́ць сло́вмі es lässt sich schwer in Wrte fssen [in Wrten wedergeben*];

не даць сказа́ць сло́ва nicht zu Wort kmmen lssen*;

не спыта́ць ні сло́ва пра што mit kiner Slbe nach etw. (D) frgen;

з яго́ слоў sinen Wrten nach, siner ussage nach;

гульня́ слоў Wrtspiel n -(e)s, -e;

крыла́тыя сло́вы geflügelte Wrte;

4. (сказанне) Mär f -, -en;

«Сло́ва пра пахо́д І́гаравы» «Die Mär vom Hereszug gors», «Das gorlied»;

кіда́ць сло́вы на ве́цер in den Wind rden;

ні сло́ва! kinen Laut!, still!;

адны́м сло́вам mit inem Wort, kurz und gut;

на сло́вах in Wrten;

у яго́ сло́вы не разыхо́дзяцца са спра́вай er steht zu sinem Wort

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Wsser

n -s, - i Wässer

1) вада́

fleßendes ~ — прато́чная вада́

~ trten* — пла́ваць сто́ячы [слупко́м]; жарт. пераміна́цца з нагі́ на нагу́ (ад збянтэжанасці, хвалявання)

zu [auf dem] ~ — па вадзе́

zu ~ und zu Lnde — на мо́ры і на су́шы

übers grße ~ fhren*е́хаць [плыць] це́раз Атланты́чны акіцн

etw. nter ~ stzen — затапі́ць што-н. (мясцовасць і г.д.)

ihm läuft das ~ im Mnde zusmmen — у яго́ слі́нкі цяку́ць

er hat ~ — у яго́ вадзя́нка

das ~ bschlagen* [lssen*] — мачы́цца

◊ das ~ steht ihm bis an den Hals — ≅ ён у ве́льмі ця́жкім стано́вішчы

j-n über ~ hlten* — аказа́ць падтры́мку каму́-н.

das ~ pflügen — ≅ таўчы́ ваду́ ў сту́пе

ein Schlag ins ~ — дарэ́мны крок

lle ~ auf sine Mühle rchten — імкну́цца то́лькі да ўла́снай вы́гады

stlle ~ sind tief — ці́хая вада́ грэ́блю рве

da fließt noch viel ~ den Berg hinb — ≅ яшчэ́ мно́га вады́ сплыве́

er ist mit llen ~n gewschen — ён прабе́глы чалаве́к

hier [da] wird auch nur mit ~ gekcht, es wird [überll] mit ~ gekcht — ≅ гэ́та ро́біцца ўсю́ды адно́лькава, лю́дзі ўсю́ды адно́лькавыя [адны́ і ты́я ж]

2)

Kölnisches ~ — адэкало́н

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

па прыназ

1. (на паверхні) auf (D, A), über (A);

е́хаць па по́лі über das Feld fhren*;

2. (у галіне чаго) in (D); auf dem Gebet;

спабо́рніцтва па ша́хматах Schchwettkampf m -es, -kämpfe;

экза́мен па матэма́тыцы Mathematkprüfung f -, -en;

камітэ́т па раззбрае́нні usschuss für brüstung;

3. (дзеянне) in (D), durch (A); (A) entlng;

ісці́ па ву́ліцы die Strße entlng ghen*;

4. канц (згодна, у адпаведнасці з) laut (D), nach (D); auf (A); gemäß (D) (пасля наз);

па распараджэ́нні (каго) auf j-s nordnung;

па жада́нні auf Wunsch;

5. (пры дапамозе чаго) mit (D), per (A);

па по́шце mit der Post; per Post;

па тэлеба́чанні im Frnsehen;

па ра́дыё im Rndfunk;

паве́даміць па ра́дыё über Funk mtteilen;

6. (з лічэбнікам):

шэ́рагі па шэсць чалаве́к Rihen zu je sechs Persnen [Mann];

па дво́е zu zweit; jweils zwei;

7. рэдк nach;

па абе́дзе am Nchmittag; nach dem Mttagessen;

8. (з він. скл – па каго-н, па што) nach (D), in (A); um j-n (etwas) zu hlen;

хадзі́ць па грыбы́ in die Plze ghen*;

пасла́ць па цыгарэ́ты nach Zigartten schcken;

пайсці́ па до́ктара den Arzt hlen;

я па цябе́ зайду́ ich hle dich ab;

9. (з він. скл – пра канец адрэзку часу) bis (A), bis zu (D);

па ве́расень bis Septmber;

па ме́ншай ме́ры wnigstens;

яму́ было́ не па сабе́ ihm war nicht recht wohl (zumte);

сумава́ць па дзе́цях sich nach den Kndern shnen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Kopf

m -(e)s, Köpfe

1) галава́

mit blßem ~ — з непакры́тай галаво́й

2) галава́, ро́зум

ein hller ~ — све́тлая галава́

den ~ hchhalten* — не схілі́ць галавы́

~ hoch! — вышэ́й галаву́!

den ~ hängen lssen* — заняпа́сці ду́хам

sich (D) etw. in den ~ stzen — браць што-н. сабе́ да галавы́

Hals über ~ — стрымгало́ў

mit dem ~ durch die Wand ghen* — ісці́ напрало́м

er ist nicht auf den ~ gefllen — ён не дурны́ [не ду́рань]

sich (D) den ~ über etw. (A) zerbrchen* — лама́ць сабе́ галаву́ над чым-н.

sich (D) etw. aus dem ~ schlgen* — вы́кінуць сабе́ што-н. з галавы́

sich (D) etw. durch den ~ ghen lssen* — абду́мваць што-н.

den ~ aufs Spiel stzen — рызыкава́ць галаво́ю

ich weiß nicht, wo mir der ~ steht — у мяне́ галава́ кру́ціцца

~ stehen* — стая́ць на галаве́

◊ es steht lles ~ — пану́е по́ўны беспара́дак, усё ідзе́ дагары́ нага́мі

3) асо́ба, чалаве́к

die Grppe ist elf Köpfe stark — у гру́пе адзіна́ццаць асо́б [чалаве́к]

das kstet drei Rbel pro ~ — гэ́та кашту́е (па) тры рублі́ з [на] чалаве́ка

4) загало́вак (у газеце)

5) гало́ўка, пле́шка (цвіка)

◊ den Ngel auf den ~ trffen* — папа́сці ў са́мую кро́пку

6) кача́н (капусты)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

fit

I [fɪt]

1.

adj.

1) адпаве́дны; які́ ма́е кваліфіка́цыі; прыго́дны, го́дны, зда́тны, прыда́тны

a man fit to be a chairman — чалаве́к, які́ ма́е зда́тнасьць быць старшынёю

Grass is a fit food for cows — Трава́ прыда́тная для ко́рму каро́вам

2) пра́вільны, нале́жны, адпаве́дны

fit time and place — адпаве́дны час і ме́сца

3) гато́вы, падрыхтава́ны, здо́льны

I am fit for another mile — Я магу́ прайсьці́ яшчэ́ мі́лю

fit for dispatch — гато́вы да вы́сылкі

4) у до́брай фо́рме (спарто́вец); у до́брым здаро́ўі; здаро́вы, мо́цны

to keep fit — быць мо́цным, здаро́вым

2.

v.t.

1) адпавяда́ць чаму́, згаджа́цца з чым

his actions fit his words — яго́ныя ўчы́нкі згаджа́юцца зь яго́нымі сло́вамі

a punishment to fit the crime — ка́ра, адпаве́дная злачы́нству

2) пасава́ць

The dress fitted Mary — суке́нка пасава́ла Мары́і

3) дапасо́ўваць; дабіра́ць, падбіра́ць

to fit a key in a lock — падабра́ць ключ да замка́

to fit the words to the music — падабра́ць сло́вы да мэлёдыі

4) падрыхто́ўваць

5) забясьпе́чваць, абсталёўваць

to fit a store with counters — пабудава́ць у кра́ме прыла́ўкі

3.

v.i.

пасава́ць, ляжа́ць

The dress fits perfectly — суке́нка пасу́е даскана́ла

4.

n.

1) дапасо́ўваньне, дабіра́ньне n.

2) Mech. прыго́нка f., дапасава́ньне n.

II [fɪt]

n.

пры́ступ -у m., прыпа́дак -ку m.

a fainting fit — абамле́ньне n., непрыто́мнасьць f.

a fit of epilepsy (of anger) — прысту́п эпіле́псіі (гне́ву)

a fit of energy — (рапто́ўны і часо́вы) прыплы́ў энэ́ргіі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

душа́ ж

1. Sele f -, -n;

добрая душа́ ine gte Sele;

высакаро́дная душа́ ein dler Charkter [kɑ-];

2. гіст (прыгонны селянін) Libeigene (sub) m -n, -n;

на душу́ насе́льніцтва pro Kopf der Bevölkerung;

вытво́рчасць на душу́ насе́льніцтва эк Pro-Kopf-Produktin f -;

душа́-чалаве́к ine Sele von inem Mnschen, ein selen(s)guter Mnsch;

у яго́ душа́ наро́схрыст [шчы́рая душа́] er ist ein ffenherziger Mensch; er hat [trägt] das Herz auf der Znge;

душа́ ў пя́тках апыну́лася es wurde mir Angst und Bnge; der Schrcken ist mir in die Knchen gefhren; das Herz ist mir in die Hse(n) gefllen (разм);

у мяне́ душа́ не ляжы́ць да яго́ er ist mir nicht sympthisch; ich habe nichts für ihn übrig;

у мяне́ да гэ́тага душа́ не ляжы́ць das liegt mir nicht;

жыць душа́ ў душу́ ein Herz und ine Sele sein;

адве́сці душу́ sich (D) das Herz erlichtern;

душа́ апа́ла das Herz fiel ihm in die Hse(n);

колькі душа́ жада́е nach Hrzenslust;

вы́ліць каму-н душу́ j-m sein Herz usschütten;

ра́давацца ўсёй душо́й sich hrzlich fruen;

душо́й і це́лам mit Leib und Sele;

крыві́ць душо́й sich verstllen; hucheln vi, lügen* vi, ggen sein Gewssen hndeln;

зале́зці ў душу́ каму j-m zu nhe trten*; j-m ndiskrete Frgen stllen; j-m auf die Plle rücken (разм);

у глыбіні́ душы́ im Grnde des Hrzens;

да глыбіні́ душы́ bis ins nnerste;

лёгка [ця́жка] на душы́ leicht (schwer) zu Mte;

як Бог на душу́ пало́жыць wie es inem gerde infällt;

стая́ць над душо́й у каго j-m kine Rhe lssen*; j-n (A) mit Btten [Frderungen] bestürmen;

гэ́та мне па душы́ das ist (ganz) nach minem Hrzen [Geschmck];

спява́ць [ігра́ць] з душо́й mit Gefühl sngen* [spelen]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

head

[hed]

1.

n.

1) галава́, гало́ўка f., dim.

2) ве́рхняя ча́стка, верх -у m. (бачы́ны, схо́даў)

3) пе́рад -у m.

the head of the procession (ship) — пе́рад працэ́сіі (карабля́).

4) галава́ f. (сям’і́), кіраўні́к -а́ m. (шко́лы); правады́р -а́ m.; кама́ндуючы -ага m.о́йскам)

5) чалаве́кm.; галава́ жывёлы

5 dollars per or a head — па пяць даля́раў на чалаве́ка

ten head of cattle — дзе́сяць гало́ў жывёлы

6) кача́н -а́ m., гало́ўка f.

a head of cabbage — кача́н капу́сты

a head of lettuce — гало́ўка сала́ты

7) узгало́ўе n.о́жка, кана́пы)

8) галава́ f., ро́зум -у m., здо́льнасьць f.

He has a good head for mathematics — Ён ма́е до́брыя здо́льнасьці да матэма́тыкі

9) мыс -а m.; выто́к -у m

10) heads, pl. ве́рхні бок манэ́ты, аро́л -ла́ m.

heads or tails — аро́л або́ рэ́шка

2.

v.t.

1)

быць напе́радзе, на чале́ (пара́ду)

to head the list —

[m4]а) быць на пе́ршым ме́сцы

[m4]б) перавыша́ць, перасяга́ць, пабі́ць

He heads all the records — Ён пабі́ў усе́ рэко́рды

2) накіро́ўваць

3) кірава́ць, узнача́льваць, стая́ць на чале́

4) адраза́ць галаву́

to head and gut fish — адрэ́заць галаву́ і вы́патрашыць ры́біну

3.

v.i.

1) ісьці́, кірава́цца

2) (for) набліжа́цца (да катастро́фы)

4.

adj.

1) пярэ́дні

2) сустрэ́чны е́цер, аго́нь)

3) гало́ўны, кіру́ючы

4) галаўны́, на галаву́

- at the head

- head over heels

- keep one’s head above water

- lay heads together

- put heads together

- lose one’s head

- make head

- make head of

- make tail of

- out of one’s head

- off one’s head

- over head and ears

- talk one’s head off

- turn one’s head

- head and shoulders

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

von

prp (D) aд, з, у (у прасторавым значэнні)

rechts ~ der Tür — спра́ва ад дзвярэ́й

~ wo? — адку́ль

~ dort — адту́ль

~ vorn — спе́раду

2) з, ад (у тэмпаральным значэнні)

vom 1. Fbruar bis zum 20. März — з пе́ршага лю́тага да 20 сакавіка́

~ klein auf — з дзяці́нства [мале́нства]

~ lters her — здаўна́

3) ад, з (аб крыніцы чаго-н.)

müde ~ der rbeit — сто́млены ад пра́цы

~ ngefähr — незнаро́к, выпадко́ва

4) з (якога-н. матэрыялу)

der Ring ist ~ Gold — пярсцёнак з зо́лата [залатд]

5) з (групы рэчаў цэлага)

ine Grppe ~ Studnten — гру́па студэ́нтаў

6) (перадаецца родным склонам, указваючы на прыналежнасць)

die Wrke ~ Gethe — тво́ры Гётэ

7) з, па (перадаецца тс. родным склонам, указваючы на якасць)

ein Mann ~ Charkter — [ka-] чалаве́к з хара́ктарам

er ist Lhrer ~ Berf — ён наста́ўнік па прафе́сіі

8) (перадаецца творным склонам, абазначаючы дзеючую асобу пры дзеяслове ў залежным стане)

die ufgabe wrde vom Schüler rchtig gelöst — зада́ча рэ́шана ву́чнем пра́вільна

9) фон (ставіцца перад прозвішчам дваранскага саслоўя)

~ Stein — фон Штайн

10) аб, пра

~ j-m, etw. (D) sprchen* [schriben*] — гавары́ць [піса́ць] пра каго́-н., што-н. [аб кім-н., чым-н.]

11) пераклад залежыць ад кіравання беларускага дзеяслова:

sich verbschieden ~ j-m — развіта́цца з кім-н.

12)

~ …aus — (з якога-н. пункту прасторы)

~ mir aus… — што (да)ты́чыцца мяне́

~ Grund aus falsch — зусі́м [ца́лкам] няпра́вільна

13)

~… an — з (у тэмпаральным значэнні)

~ Denstag — an з аўто́рка

14)

~ Rechts wgen — па пра́ву

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)