Verbum

Wahn

m -(e)s мро́я, самападма́н, асляпле́нне, трызне́нне; міра́ж

fíxer ~ — неадчэ́пная ідэ́я [ду́мка], ма́нія

éitler ~ — хіме́ра

in [von] éinem ~ befángen sein — памыля́цца ў чым-н.

j-m séinen ~ (be)néhmen* — пазба́віць ілю́зій каго́-н, ацвяро́зіць каго́-н.

Geld

n -es, -er гро́шы

báres ~ — гато́ўка

zu ~ kómmen* — разбагаце́ць, нажы́цца

das kóstet viel ~ — гэ́та кашту́е шмат гро́шай

~er éinkassieren — збіра́ць гро́шы [узно́сы, пада́ткі]

bei ~(e) sein — разм. мець гро́шы, быць пры граша́х

~ éinheimsen — разм. заграба́ць гро́шы

j-n um sein ~ bríngen* — пазба́віць каго́-н. гро́шай

~(er) unterschlágen* — зрабі́ць растра́ту гро́шай

schwéres ~ kósten — до́рага абысці́ся [каштава́ць]

er hat ~ wie Heu — у яго́ про́цьма [бе́зліч] гро́шай

mit dem ~(e) um sich wérfen* [schméißen*] — раскіда́цца грашы́ма

verságen

1.

vt

1) адмаўля́ць (у чым-н.)

j-m den Wunsch ~ — адмо́віцца вы́канаць чыё-н. жада́нне

2) пазбаўля́ць, не дава́ць (чаго-н.)

j-m die Gelégenheit ~ — пазба́віць каго́-н. магчы́масці

das bleibt ihm verságt — гэ́та яму́ не да́дзена

3) абяца́ць (танец, руку і г.д.)

ich bin für mórgen schon verságt — мяне́ на за́ўтра ўжо́ запрасі́лі

2.

vi

1) адмаўля́ць, адмаўля́цца служы́ць (пра сілы і г.д.)

der Mótor verságte — мато́р адказа́ў

2) быць няздо́льным, не спраўля́цца

vor der Áufgabe ~ — не спра́віцца з зада́чай

Lében

n -s, -

1) жыццё, існава́нне

ins ~ tréten* — уступа́ць у жыццё

am ~ bléiben* — заста́цца жывы́м

ums ~ kómmen* — загі́нуць

mit dem ~ davónkommen* — вы́ратаваць сваё жыццё

~ und Tréiben — жыццёбыццё

das ~ geníeßen* — мець асало́ду ад жыцця́

sich (D) das ~ leicht máchen — не турбава́цца ні аб чым

am ~ hängen* — любі́ць сваё жыццё

in méinem gánzen ~ — за ўсё сваё жыццё

fürs gánze ~ — на ўсё жыццё

sich (D) das ~ néhmen* — пако́нчыць з сабо́ю, пазба́віць сябе́ жыцця́

~ spéndend — жыватво́рны

~ sprühend — жыццяра́дасны, по́ўны жыцця

2) жыццё, ажыўле́нне, рух

das ~ ist erstórben — жыццё заме́рла

das ~ in die Búde bríngen* — разм. уне́сці ажыўле́нне ў кампа́нію

ins ~ rúfen* — вы́клікаць да жыцця́; ствара́ць (што-н.); пакла́сці пача́так (чаму-н.)

Recht

n -(e)s, -e

1) пра́ва, зако́н;

~ auf Árbeit пра́ва на пра́цу;

von ~s wégen на падста́ве зако́на;

~ háben мець ра́цыю;

j-m ~ gében* прызнава́ць чыр-н. справядлі́васць [пра́ўду, слу́шнасць];

wíder das ~ процізако́нна, супрацьзако́нна;

~ spréchen* судзі́ць, выно́сіць прыгаво́р [прысу́д];

j-m die bürgerlichen ~e áberkennen* пазба́віць каго́-н. грамадзя́нскіх право́ў;

álle ~e vórbehalten* без пра́ва перавыда́ння (надпіс на адвароце тытульнага ліста нямецкіх кніг);

im ~ sein мець ра́цыю; у адпаве́днасці з зако́нам;

das ~ mit Füßen tréten* зневажа́ць правы́

2) пра́ўда, слу́шнасць;

etw. zu [für] ~ erkénnen* лічы́ць што-н. пра́вільным [слу́шным]

◊ ~ muss doch ~ bléiben* зако́н ёсць зако́н;

wo nichts ist, hat auch der Káiser sein ~ verlóren ≅ як няма́, дык няма́

bríngen

* vt

1) прыно́сіць, прыво́зіць, прыво́дзіць; адно́сіць, адво́зіць, адво́дзіць, дастаўля́ць

j-n nach Háuse ~ — даста́віць каго́-н. дадо́му

etw. an den Mann ~ — збыва́ць што-н. (тавар) з рук

Glück ~ — прыно́сіць шча́сце

Fréude ~ — дастаўля́ць ра́дасць

Gefáhr ~ — вы́клікаць небяспе́ку

2) (um A) пазбаўля́ць (каго-н., чаго-н.)

j-n ums Lében ~ — пазба́віць каго́-н. жыцця́

3) прыве́сці (у які-н. стан), заста́віць (зрабіць што-н.)

j-n in Áufregung ~ — (рас)хвалява́ць каго́-н.

j-n zum Schwéigen ~ — заста́віць каго́-н. замаўча́ць

j-n zur Vernúnft ~ — абразу́міць, прыве́сці каго́-н. да ро́зуму

4)

es zu etw. (D) ~ — дасягну́ць пэўнага стано́вішча, вы́біцца ў лю́дзі

etw. über sich ~ — рашы́цца на што-н.

dahín ~ , dass… — прыво́дзіць да таго́, што…