Verbum

Witz

m -es, -e

1) до́сціп, жарт, дасці́пнасць

lass déine ~e! — кінь свае́ жа́рты

~e réißen* [lóslassen*, máchen] — жартава́ць

2) без pl дасці́пнасць

dazú reicht sein ~ nicht aus — на гэ́та ў яго́ не хо́піць ро́зуму

séinen ~ betätigen [zéigen] — пака́зваць свой до́сціп [жарт]

Streich

m -(e)s, -e

1) уда́р

j-m éinen ~ versétzen — нане́сці ўдар каму́-н.

zu éinem ~ áusholen — размахну́цца (для ўдару)

2) вы́хадка, штука́рствы, дураслі́васць

j-m éinen ~ spíelen — (па)жартава́ць з каго́-н.

Sie máchen ja schöne ~e! — няма́ чаго́ каза́ць, Вы до́бра сябе́ паво́дзіце!

ein lóser ~ — сваво́льства

Spaß

m -es, Späße жарт; заба́ва, паце́ха, уце́ха

das macht mir ~ — гэ́та ро́біць [дае́] мне задавальне́нне

das geht über den ~ — гэ́та ўжо зана́дта

zum [aus] ~ — у жарт, жарту́ючы, жа́ртам

óhne ~ — без жа́ртаў

sich mit j-m éinen ~ erláuben — дазво́ліць сабе́ пажартава́ць над кім-н.

~ tréiben* [máchen] — забаўля́цца, жартава́ць

lass ihm doch den ~! — няха́й ён сабе́ забаўлцецца!

viel ~! — жада́ю до́бра павесялі́цца!

spíelen

vt, vi

1) гуля́ць

Ball ~ — гуля́ць у мя́ч(ык)

falsch ~ — разм. махлява́ць, ашу́кваць

j-m etw. aus der Та́sche — ~ разм. вы́цягнуць у каго́-н. што-н. з кішэ́ні

2) (і)гра́ць; выко́нваць

die érste Géige ~ — ігра́ць пе́ршую скры́пку (тс. перан.)

3) раздгрываць, прытвары́цца, прыкі́нуцца, стро́іць з сябе́

den (gróßen) Herrn ~ — ко́рчыць з сябе́ (ва́жнага) па́на

4) mit (D) жартава́ць [ба́віцца] (чым-н.)

er lässt nicht mit sich ~ — ён не дазвалце жартава́ць з сябе́

5) адбыва́цца, раздгрывацца

die Hándlung spielt in Berlín — дзе́янне [падзе́я] адбыва́ецца ў Берлі́не

6) гуля́ць, блішча́ць, пераліва́цца (пра каштоўныя камяні і г.д.)

ins Bläuliche ~ — мець сі́няе aдце́нне, адліва́ць сі́нім

díeser Diamánt spielt schön — гэ́ты брылья́нт чы́стай вады́

in állen Fárben ~ — пераліва́ць усі́мі ко́лерамі вясёлкі [ра́дугі]

séinen Witz ~ lássen* — выто́нчвацца ў во́стрых жа́ртах

sie ließ álle íhre Künste ~ — яна́ пусці́ла ў ход усе́ свае́ ча́ры

tréiben

*

I

vt

1) гнаць

j-n aus dem Haus ~ — выганя́ць каго́-н. з до́му

vor sich (D) her ~ — гнаць пе́рад сабо́й

2) падганя́ць (тс. перан.)

j-n zur Éile ~ — падганя́ць каго́-н.

3) заганя́ць (жывёлу ў хлеў)

4) забіва́ць (цвік і г.д.)

5) пуска́ць (парасткі)

6) займа́цца (рамяством, спортам і г.д.)

was ~ Sie? — што Вы ро́біце [чым займа́ецеся]?

7) выганя́ць (з дому, краіны)

8)

Spaß ~ — забаўля́цца, жартава́ць

etw. zu weit [arg] ~ — захо́дзіць зана́дта далёка, пераступа́ць уся́кія ме́жы

II

vi (s, h)

1) адно́сіць (ветрам); марск. дрэйфава́ць

im Strom ~ — плыць па цячэ́нні (тс. перан.)

2) усхо́дзіць, распуска́цца (пра расліны)

die Saat fängt an zu ~ — пасе́вы зазеляне́лі

3) хадзі́ць (пра дрожджы)

◊ wie man´s treibt, so geht´s — ≅ што пасе́еш, то́е і пажне́ш

Spiel

n -(e)s, -e

1) гульня́

sein ~ mit j-m háben — здзе́кавацца з каго́-н, жартава́ць з каго́-н.

etw. wie im ~ lérnen — навучы́цца чаму́-н. гулцючы [лёгка]

2) карт. гульня́

wer hat das ~? — чыц гульня́?

ich hábe drei ~e gemácht — я вы́йграў тры па́ртыі

3) спарт. гульня́, па́ртыя

das ~ ánpfeifen* [ábpfeifen*] — даць сігна́л на пача́так [кане́ц] гульні́ (футбол)

das ~ der Scháchmeister éndete remis — [rə'mi:] па́ртыя ша́хматных майстро́ў зако́нчылася ўнічыр

das ~ in die Hand bekómmen* — захапі́ць ініцыяты́ву ў гульні́

das ~ léiten — судзі́ць гульнр

wie steht das ~? — які́ лік (гульні́)?

4) тэатр. дзе́янне

5)

ein ~ Kárten — кало́да карт

6) тэх. зазо́р, свабо́дны ход

7) хвост (фазана)

◊ ein gewágtes ~ spíelen — ве́сці небяспе́чную гульню́

álles áufs ~ sétzen — перан. усё паста́віць на ка́рту

◊ die Hand im ~ háben — быць ублы́таным у што-н., удзе́льнічаць у чым-н.

viel aus dem ~ háben — рызыкава́ць мно́гім

der Téufel ist mit ihm im ~ — яго́ чорт спакусі́ў [падбі́ў]

Éhrgeiz ist dabéi im ~ — тут закра́нута славалю́бства