mate
I [meɪt]
1.
n.
1) напа́рнік -а m
2) муж або́ жо́нка
3) памо́чнік капіта́на або́ і́ншага спэцыялі́ста (у флёце)
a cook’s mate — памо́чнік ку́хара
4) саме́ц -ца́ m. або́ са́мка f
5) адно́ з па́ры (напр. рукаві́ца)
2.
v.
1) спалуча́цца шлю́бам
2) (пра жывёлаў) спаро́ўваць (-цца), злуча́цца
II [meɪt]
1.
n.
мат -у m. (у ша́хматах)
2.
v.t.
дава́ць, ста́віць ма́т
 Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)  
Schach
n -s
1) ша́хматы
2) шах (у гульні); ~ spíelen
 гуля́ць у ша́хматы
~ und matt! — шах і мат!
dem König ~ bíeten* — аб’яві́ць шах каралр
j-n in [im] ~ hálten* — трыма́ць каго́-н. пад пастая́ннай пагро́зай [у стра́ху]
 Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)  
mat
I [mæt]
1.
n.
1) дывано́к -ка́ m., раго́жка, раго́жа f.; цыно́ўка f.
2) падста́ўка, падкла́дка, падсьці́лка (пад мі́сы, тале́ркі і гд)
3) матра́с -а m.; мат -а m
4) кардо́нная ра́мка для малю́нкаў, зды́мкаў, паспарту́ n., indecl.
2.
v.t. (-tt-)
1) сла́ць, засьціла́ць, падклада́ць падсьці́лку, кла́сьці цыно́ўку
2) кудла́ціцца, блы́тацца (пра валасы́)
II [mæt]
1.
adj.
1) ма́тавы, небліску́чы
2) нягла́дкі
2.
n.
ма́тавая апрацо́ўка, паве́рхня або́ фа́рба
3.
v.t.
рабі́ць ма́тавым
 Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)  
sétzen
1.
vt
1) (па)садзі́ць, паста́віць; устана́ўліваць; кла́сці; змяшча́ць (што-н., куды-н.)
ein Dénkmal ~ — паста́віць по́мнік
j-n an Land ~ — вы́садзіць каго́-н. на бе́раг
den Hut auf den Kopf ~ — надзе́ць капялю́ш
sich (D) etw. in den Kopf ~ — убі́ць сабе́ што-н. у галаву́
2) садзі́ць (расліны)
3) рабі́ць ста́ўку (у гульні)
4) палігр. набіра́ць
5) у розных словазлучэннях:
j-n matt ~ — шахм. паста́віць мат каму́-н.
éiner Sáche (D) ein Énde ~ — пакла́сці кане́ц чаму́-н.
gróße Hóffnungen auf j-n, auf etw. ~ — усклада́ць вялі́кія надзе́і на каго́-н., на што-н.
Vertráuen auf j-n ~ — давяра́ць каму́-н.
sich (D) ein Ziel ~ — паста́віць сабе́ мэ́ту
es wird Híebe ~ — бу́дзе наганя́й
2.
vi (h, s) (über A) пераско́чыць це́раз што-н.
über éinen Fluß ~ — перапра́віцца це́раз раку́
3.
(sich)
1) садзі́цца
2) асяда́ць, адсто́йвацца, апада́ць
3)
sich in den Besítz von etw. (D) ~ — авало́даць чым-н.
sich mit j-m in Verbíndung ~ — звяза́цца з кім-н.
sich zur Rúhe ~ — пайсці́ на адпачы́нак [на пе́нсію]
 Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)