mate

I [meɪt]

1.

n.

1) напа́рнік -а m

2) муж або́ жо́нка

3) памо́чнік капіта́на або́ і́ншага спэцыялі́ста (у флёце)

a cook’s mate — памо́чнік ку́хара

4) саме́ц -ца́ m. або́ са́мка f

5) адно́ з па́ры (напр. рукаві́ца)

2.

v.

1) спалуча́цца шлю́бам

2) (пра жывёлаў) спаро́ўваць (-цца), злуча́цца

II [meɪt]

1.

n.

матm. (у ша́хматах)

2.

v.t.

дава́ць, ста́віць ма́т

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Schach

n -s

1) ша́хматы

2) шах (у гульні); ~ spelen

гуля́ць у ша́хматы

~ und matt! — шах і мат!

dem König ~ beten* — аб’яві́ць шах каралр

j-n in [im] ~ hlten* — трыма́ць каго́-н. пад пастая́ннай пагро́зай [у стра́ху]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

mat

I [mæt]

1.

n.

1) дывано́к -ка́ m., раго́жка, раго́жа f.; цыно́ўка f.

2) падста́ўка, падкла́дка, падсьці́лка (пад мі́сы, тале́ркі і гд)

3) матра́с -а m.; матm

4) кардо́нная ра́мка для малю́нкаў, зды́мкаў, паспарту́ n., indecl.

2.

v.t. (-tt-)

1) сла́ць, засьціла́ць, падклада́ць падсьці́лку, кла́сьці цыно́ўку

2) кудла́ціцца, блы́тацца (пра валасы́)

II [mæt]

1.

adj.

1) ма́тавы, небліску́чы

2) нягла́дкі

2.

n.

ма́тавая апрацо́ўка, паве́рхня або́ фа́рба

3.

v.t.

рабі́ць ма́тавым

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

stzen

1.

vt

1) (па)садзі́ць, паста́віць; устана́ўліваць; кла́сці; змяшча́ць (што-н., куды-н.)

ein Dnkmal ~ — паста́віць по́мнік

j-n an Land ~ — вы́садзіць каго́-н. на бе́раг

den Hut auf den Kopf ~ — надзе́ць капялю́ш

sich (D) etw. in den Kopf ~ — убі́ць сабе́ што-н. у галаву́

2) садзі́ць (расліны)

3) рабі́ць ста́ўку (у гульні)

4) палігр. набіра́ць

5) у розных словазлучэннях:

j-n matt ~ — шахм. паста́віць мат каму́-н.

iner Sche (D) ein nde ~ — пакла́сці кане́ц чаму́-н.

grße Hffnungen auf j-n, auf etw. ~ — усклада́ць вялі́кія надзе́і на каго́-н., на што-н.

Vertruen auf j-n ~ — давяра́ць каму́-н.

sich (D) ein Ziel ~ — паста́віць сабе́ мэ́ту

es wird Hebe ~ — бу́дзе наганя́й

2.

vi (h, s) (über A) пераско́чыць це́раз што-н.

über inen Fluß ~ — перапра́віцца це́раз раку́

3.

(sich)

1) садзі́цца

2) асяда́ць, адсто́йвацца, апада́ць

3)

sich in den Bestz von etw. (D) ~ — авало́даць чым-н.

sich mit j-m in Verbndung ~ — звяза́цца з кім-н.

sich zur Rhe ~ — пайсці́ на адпачы́нак [на пе́нсію]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)