Sele

f -, -n

1) душа́

aus tefster ~ — ад усёй душы́ [глыбіні́ душд]

das brennt mir auf der ~ — гэ́та му́чыць мяне́ [кро́іць душу́]

sich (D) etw. von der ~ herntersprechen* — вы́сказаць, што ёсць на душы́, аблягчы́ць душу́

sich in die ~ hinin schämen — саро́мецца да глыбіні́ душы́

die ~ hngeben* [ushauchen] — вы́пусціць дух, паме́рці, адда́ць Бо́гу душу́

er ist mit Leib und ~ bei der rbeit — ён уве́сь у рабо́це

sie sind ein Herz und ine ~ — яны́ жыву́ць душа́ ў душу́

ine ~ von einem Mnschen — душа́-чалаве́к

2)

kine ~ war zu shen — не было́ віда́ць ні адно́й душы́

3) бат. буймі́на

4) тэх. стрджань; жы́ла (кабеля)

5) вайск. кана́л (дула)

◊ sich (D) die ~ aus dem Libe wrten — бяско́нца до́ўга чака́ць

j-m etw. auf die ~ bnden* — перакана́ўча прасі́ць каго́-н. заня́цца [паціка́віцца] чым-н.

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Mund

m -(e)s, Münder

1) рот, ву́сны

(wie) aus inem ~ — у адзі́н го́лас, аднагало́сна

~ hlten*! — груб. маўча́ць!

ein paar ~ voll — па́ра [не́калькі] кава́лкаў [глытко́ў]

◊ er ist nicht auf den ~ gefllen — ён сло́ва не пазыча́е, ён спры́тны на язы́к

kein Blatt vor den ~ nhmen* — гавары́ць не саро́меючыся

den ~ uftun* — раскры́ць рот

inen grßen ~ hben — хвалі́цца

in ller (Lute) ~ sein — стаць пагало́скай, не сыхо́дзіць у людзе́й з языка́

j-m den ~ stpfen — заткну́ць каму́-н. рот (прымусіць замаўчаць)

j-m nach dem ~е rden [sprchen*] — падда́кваць [ліслі́віць] каму́-н.

j-m das Wort vom [aus dem] ~ nhmen* — перахапі́ць сло́ва ў каго́-н.; перабі́ць каго́-н.; прадугада́ць чыю́-н. ду́мку

an j-s ~ hängen* — глядзе́ць каму́-н. у рот, слу́хаць каго́-н. стаі́ўшы дых

2) ду́ла (вінтоўкі)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)