Verbum

Rücken

m -s, -

1) спі́на;

hínter dem ~ за спі́най; перан.тс. за во́чы;

j-m den ~ zéigen [zúwenden*] павярну́цца да каго́-н. спі́най; перан. тс. парва́ць з кім-н. адно́сіны;

es läuft mir kalt über den ~ у мяне́ маро́з па спі́не прабяга́е

2) вайск. тыл;

j-m in den ~ fállen* напа́сці на каго́-н. з ты́лу; нане́сці каму́-н. уда́р у спі́ну;

in den ~ géhen* захо́дзіць з ты́лу im ~ у бліжэ́йшым ты́ле;

im ~ fássen ахапі́ць з ты́лу;

sich (D) den ~ décken забяспе́чыць сабе́ адступле́нне

3) хрыбе́т (горны)

4) карашо́к (кнігі, квітка)

5) абу́х

vórstellen

1.

vt

1) (па)ста́віць спе́раду

2) (j-m) пазнаёміць (каго-н. з кім-н.), адрэкамендава́ць, прадста́віць (каго-н. каму-н.)

3) уяўля́ць сабо́ю; стро́іць з сябе́ (каго-н.); выдава́ць сябе́ (за каго-н.)

er will ímmer etw. Besónderes ~ — ён заўсёды хо́ча быць чы́мсьці асаблі́вым

4)

sich (D) etw. ~ — уяві́ць сабе́ што-н.

2.

(sich)

(j-m) адрэкамендава́цца, прадста́віцца (каму-н.)

vor

1.

prp (А – на пытанне «куды?», D – на пытанне «дзе», «калі»?)

1) пе́рад (у прасторавым значэнні)

ein Kilóméter ~ dem Dorf — адзі́н кіламе́тр да вёскі

~ das Tor géhen* — вы́йсці за варо́ты

~ sich (A) hin brúmmen — мармыта́ць сабе́ пад нос

2) пе́рад, да (у тэмпаральным значэнні)

~ Sónnenuntergang — пе́рад захо́дам со́нца

zehn Minúten ~ fünf — без дзесяці́ (хвілі́н) пяць

nicht ~ acht — не ране́й васьмі́

3) таму́ наза́д

~ drei — Jáhren тры гады́ таму́ наза́д

4) ад (аб прычыне)

~ Angst — ад стра́ху

5) ад (каго-н., чаго-н. – бараніць і г.д.)

~ etw. schützen [wárnen] — барані́ць [перасцерага́ць] ад чаго́-н.

6)

~ állem — перш за ўсё

2.

adv

~! — напе́рад!

nach wie ~ — па-ране́йшаму

an

1.

prp

1) (D – на пыт. «дзе?») пры, ля, каля́, по́бач

~ der Wand — на сцяне́

2) (на пыт. «калі?») у

~ fréien Tágen — у во́льныя [свабо́дныя] дні

am Mórgen — ра́ніцай

3) за

~ der Hand führen — ве́сці за руку́

4) пераклад залежыць ад беларускага кіравання: die Schuld líegt ~ dir гэ́та твая́ віна́

~ etw. krank sein — хварэ́ць на што-н.

5) (a – на пыт. «куды?») на, да

~ den fluss — на раку́

bis ~ — да

bis ~ den Wald — да ле́су

ich hábe éine Bítte ~ Sie — у мяне́ да Вас про́сьба, я ма́ю да Вас про́сьбу

2.

adv:

von heute ~ — з сённяшняга дня

von jetzt ~ — ад [з] гэ́тага ча́су

◊ ~ und für sich — само́ сабо́й, само́ па сабе́

über

1.

prp

1) (А – на пытанне «куды?», D – на пытанне «дзе?») над, паве́рх, на

die Hände ~ dem Kopf zusámmenschlagen* — залама́ць ру́кі над галаво́й

éinen Hándschuh ~ die Hand zíehen* — нацягну́ць пальча́тку на руку́

2) (a) це́раз, праз, па

~ den Hof géhen* — ісці́ праз двор

~ den Kopf stréichen* — гла́дзіць па галаве́

~ Berlín nach Léipzig fáhren* — е́хаць це́раз Берлі́н у Ле́йпцыг

3) (a) праз (пэўны час)

héute ~ zwei Wóchen — ро́ўна праз два тды́ні

ein Buch ~ Sónntag lésen* — прачыта́ць кні́гу за нядзе́лю

~ kurz óder lang — ра́на ці по́зна

4) (a) больш, бо́лей як, звыш

er ist ~ zwánzig — яму́ больш як два́ццаць (гадо́ў)

das geht ~ séine Kräfte — гэ́та звыш яго́ сіл

5) (a) аб, аба, пра

~ éinen Vórfall erzählen — раска́зваць [апавяда́ць] пра здарэ́нне

6) (D) за, над

sie sitzt ~ den Büchern — яна́ сядзі́ць над кні́гамі

7) пераклад залежыць ад кіравання беларускага дзеяслова:

~ den Feind síegen — перамагчы́ во́рага

~ j-n hérfallen* — напа́сці на каго́-н.

2.

adv

1) на праця́гу

die Nacht ~ — на праця́гу усёй начы́

den Wínter ~ — усю́ зіму́

2)

das Gewéhr ~! — вайск. на плячо́! (каманда)

3)

das ist mir ~ — гэ́та мне надаку́чыла [абрды́ла]

j-m ~ sein — перасяга́ць, перавыша́ць (каго-н.)

er ist mir ~ — ён ве́дае больш за мяне́, ён мяне́ перасягну́ў [перагна́ў]