áltbacken
a
1) чэ́рствы (хлеб)
2) устарэ́лы, старамо́дны
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
rock-hard [ˌrɒkˈhɑ:d] adj. цвёрды як ка́мень;
The bread was stale and rock-hard. Хлеб быў чэрствы і цвёрды як камень.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
сі́тніца, ‑ы, ж.
Разм. Хлеб, спечаны з прасеянай мукі; сітны хлеб. [Валодзя] купіў акраец сітніцы. Чорны. Калі праходзілі міма пякарні і адтуль дыхнула цёплым, хмельным пахам сітніцы, Алесь успомніў, што ў кішэні ў яго ёсць яшчэ недзе адна «лагермарка». Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перапячы́ся, -пяку́ся, -пячэ́шся, -пячэ́цца; -пячо́мся, -печаце́ся, -пяку́цца; -пёкся, -пякла́ся, -ло́ся; -пячы́ся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Папячыся больш, чым трэба, моцна запячыся.
Хлеб перапёкся.
2. перан. Прабыць вельмі доўга на сонцы (разм.).
|| незак. перапяка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
◎ Надыха́нка ’хлеб з цеста, замешанага грэцкай мукой на аржаной рошчыне’ (мядз., Нар. сл.). Відаць, да дыхаць ’падыходзіць, уздымацца (пра хлеб)’, семантычная паралель — пышка, пышны ад пыхаць (гл. Фасме, 3, 422).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мякі́нны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да мякіны; з дамешкай мякіны. Мякінная пацяруха. Мякінны хлеб.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падцвісці́, ‑цвіце; зак.
Разм. Пакрыцца цвіллю ў некаторых месцах; крыху зацвісці. Сыр падцвіў. Хлеб падцвіў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пату́ль, прысл.
Разм. Да таго часу. Пакуль у гумне цэп, патуль на стале хлеб. Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упячы́ся, упячэцца; упякуцца; пр. упёкся, упяклася, ‑лося; зак.
Спячыся да поўнай гатоўнасці. Хлеб добра ўпёкся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
А́ртус ’пасвячоны пасхальны хлеб’ (Рам.). Рус. артос, дыял. артус, укр. артус ’тс’. Ст.-рус. артусъ з XII ст. з грэч. ἄρτος ’хлеб’, уласна ’прыгатаванае’ ад ἀρτύω ’рыхтую’ (Фасмер, 1, 89). Параўн. аркуш 2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)