Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 8-е выданне (правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

цеплять

несовер.

1) (задевать) разг. чапляць, чапляцца

2) (захватывать) прост. чапляць, зачэпліваць

3) (прикреплять) прост. чапляць, зачэпліваць

4) (надевать на себя что-либо ненужное) чапляць, начэпліваць

цепляться

1) (задевать, зацепляться) чапляцца

2) (стремиться сохранить что-либо) разг. чапляцца (за што)

цепляться за жизнь — чапляцца за жыццё

3) перен. (привязываться, придираться) чапляцца, прычэплівацца (да каго)

(находить предлог) чапляцца

цепляться за мелочи — чапляцца за дробязі

цепной

I (к цепь)

1) в разн. знач. ланцуговы

цепная передача тех. — ланцуговая перадача

цепная шестерня — ланцуговая шасцярня

цепное колесо — ланцуговае кола

цепной мост — ланцуговы мост

цепные кораллы зоол. — ланцуговыя каралы

цепная линия мат. — ланцуговая лінія

цепная реакция физ., перен. — ланцуговая рэакцыя

2) (привязанный на цепь) ланцужны

цепная собака — ланцужны сабака

3) цепное правило мат. — складанае трайное правіла

II (прил. к цеп) цэпавы

цепочечный

ланцужковы

цепочка

жен. в разн. знач. ланцужок, -жка муж.

цепочка для часов — ланцужок для гадзінніка

цепочка связных воен. — ланцужок сувязных

цепочкой

см. цепью

цепочный

см. цепочечный

цеппелин

ав. цэпелін, -на муж.

цепь

жен.

1) в разн. знач. ланцуг, -га муж.

железная цепь — жалезны ланцуг

якорная цепь — якарны ланцуг

спустить собаку с цепи — спусціць сабаку з ланцуга

посадить на цепь — пасадзіць на ланцуг

цепь событий перен. — ланцуг падзей

цепь доказательств перен. — ланцуг доказаў

прорыв империалистической цепи в слабом звене перен. — прарыў імперыялістычнага ланцуга ў слабым звяне

цепь управления ж.-д. — ланцуг кіравання

электрическая цепь физ. — электрычны ланцуг

стрелковая цепь воен. — стралковы ланцуг

цепь гор — ланцуг гор

2) (оковы) ланцугі, -гоў ед. нет, кайданы, -ноў ед. нет

заковать в цепи — закаваць у ланцугі (кайданы)

цепи рабства перен. — ланцугі (кайданы) рабства

разорвать цепи перен. — разарваць ланцугі (скінуць кайданы)

как с цепи сорвался — як з ланцуга сарваўся

цепью

нареч. ланцугом, ланцужком