Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

Прадмова

Radix saepe mala producit pessima mala

Ад дрэннага кораня часта бываюць вельмі дрэнныя яблыкі.

От плохого корня часто бывают очень плохие яблоки.

Гл.: Arbor...

Raro lupi lenti praebentur fercula denti

Калі на ваўка лянота нападае, рэдка што яму на зуб трапляе.

Когда на волка лень нападает, редко что ему на зуб попадает.

Гл.: Piger...

Rastro dentato prata parata dato

Касі лугі, калі паспелі.

Коси луга, когда созрели.

бел. Ідзі, пакуль дзверы адчынены, бо потым не дасі рады. Лаві рыбку, як ловіцца.

рус. Когда дрова горят, тогда и кашу варят. Коси, коса, пока роса. Из воска надо лепить, когда он мягок. Когда в печи жарко, тогда и варко. Пей, пока колодец рядом. Когда торг, тогда и с возом.

фр. Chaque chose en son temps (Всему своё время).

англ. Make hay while the sun shines (Собирай сено, пока светит солнце).

нем. Trinke, wenn du am Brunnen bist (Пей, когда ты у колодца).

Ratio contra vim parum valet

Розум перад/у параўнанні з сілай мала значыць.

Разум перед/в сравнении с силой мало значит.

бел. Сіла ёсць ‒ розуму не трэба. Дурню і Бог дарогу ўступае. Здаровы каню таварыш. Толькі дурань любіць, каб перад ім станавіліся на калені.

рус. Сила ‒ уму могила. Сила есть ‒ ума не надо. Сила ум ломает.

фр. Où force domine raison n’a pas lieu (Где преобладает сила, нет места уму).

англ.

нем. Bei großer Gewalt ist große Narrheit (При большой силе/насилии ‒ большая глупость).