Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
імкну́ццанесов.
1. (направляться) стреми́ться, устремля́ться;
2. (стремиться занять какое-л. положение; чувствовать влечение) норови́ть, ме́тить; тяготе́ть;
і. ў нача́льнікі — ме́тить (норови́ть) в нача́льники;
і. на сцэ́ну — стреми́ться (норови́ть) на сце́ну
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
імкну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; незак.
1. Хутка рухацца, накіроўвацца куды‑н. Жылы дрэў напоўніліся сокам, Ручаі імкнуцца да ракі.Панчанка.[Вада] не тоўпіцца ў берагах, імкнецца напрасткі.Колас.//перан. Адчуваць цягу да каго‑, чаго‑н. Крамарэвіч.. імкнуўся да Колі як да нейкага неабходнага апірышча сваёй душы.Чорны.[Сяргей] звычайна гаварыў толькі пра свой полк, і ўжо гэтага было дастаткова, каб зразумець, што ўсімі думкамі сваімі ён быў там, сярод авіятараў, імкнуўся да іх.Сіўцоў.
2. Старацца трапіць куды‑н., быць дзе‑н. або стаць кім‑н. У Маскву, як у сталіцу міру, усе імкнуцца.Няхай.Не бойся ліхое напасці, — Мы знаем, Ў якую імкнешся ты даль, Якога шукаеш ты шчасця!Вітка.
3. Старацца дасягнуць чаго‑н., настойліва дамагацца чаго‑н. Імкнуцца да міру. □ І мне здалося, што.. сын [Белавуса] Барыс нават імкнецца так хадзіць, як ходзіць яго бацька, і так з людзьмі размаўляць, як яго бацька размаўляе.Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
імкну́цца
1. strében vi, tráchten vi (дачаго-н. nach D); bestrébt sein; séhnen, sich (nach D) (прагнуць);
2. (куды-н., дачаго-н.) zústreben vi (D);
імкну́цца да мэ́ты auf ein Ziel zústreben, ein Ziel verfólgen [ánsteuern]
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Імкну́цца, імкну́ць ’хутка рухацца, накіроўвацца куды-н’., ’старацца трапіць куды-н., быць дзе-н. або стаць кім-н.’, ’настойліва дамагацца чаго-н.’ (ТСБМ). Рус.‑мкнуть толькі ў складзе прэфіксальных утварэнняў: примкнуть, сомкнуть, замкнуть, отомкнуть і г. д. Укр.імкну́ти ’скеміць’, польск.mknąć ’імчацца’, чэш.уст.mknouti se ’прыціскацца’, славен.makniti ’ссунуць, пасунуць, зрушыць’, серб.-харв.ма̀кнути ’тс’, балг.мъ́кна ’цягнуць, валачы’, ц.-слав.мъкнѫти сѧ ’хутка рухацца’. Прасл. дзеяслоў *mъknǫti (sę), суадносны з *mъkěti (гл. імчаць), генетычна роднасны літ.mùkti, munkù, mukaũ ’вызваляцца, бегчы, выслізгвацца’, лат.mukt ’змахнуць, саслізнуць, уцячы, выслізнуць’, на іншай ступені чаргавання: літ.maũkti, maukiù, maukiaũ ’цягнуць, сцягнуць’, ст.-інд.muñcáti, mucáti ’вызваляе, выпускае’, авест.framuχti‑ ’збавенне’. Праабражэнскі, 1, 540–541; Фасмер, 2, 631. Назоўнік імкне́нне, відаць, пад уплывам польск.mknienie з пратэзай і‑.