Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ядаві́ты, -ая, -ае.
1. Які з’яўляецца ядам (у 1 знач.), які выклікае атручэнне.
Ядавітыя рэчывы.
Я. грыб.
Я. газ.
2.перан. Зласлівы, з’едлівы.
Ядавітая іронія.
Я. чалавек.
Ядавіта (прысл.) сказаць.
3. Пра колер, пах: непрыемны, рэзкі (разм.).
|| наз.ядаві́тасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ядаві́тыпрям., перен. ядови́тый;
~тае рэ́чыва — ядови́тое вещество́;
~тая змяя́ — ядови́тая змея́;
я. ко́лер — ядови́тый цвет;
~тая ўсме́шка — ядови́тая улы́бка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ядаві́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Які з’яўляецца ядам (у 1 знач.), здольны выклікаць атручэнне. Ядавітыя рэчывы. □ [Тварыцкага] на нямецкую вайну забралі былі. Там і атруцілі яму грудзі на век-вечны. — Газ ядавіты пускалі.Чорны.// Які змяшчае ў сабе яд. Бледная паганка — ядавіты грыб. □ Лугі, пашы.. часта бываюць засмечаны ядавітымі раслінамі.«Беларусь».// Які выдзяляе, выпускае яд, выпрацаваны спецыяльнымі органамі (пра жывёл). Ядавітыя змеі. Ядавіты павук каракурт.
2.Разм. Які непрыемна і раздражняльна ўздзейнічае на органы пачуццяў; едкі, пякучы. Ядавіты пах лаку. □ Не то рэдкі туман, не то слязлівая пялёнка, не то ядавіты дым з папялішчаў закрываў Грыпіне вочы.Мыслівец./ Пра яркі, рэзкі колер. Зыркаю на ядавітага колеру вадкасць, якая б’ецца аб сценкі бутэлькі, і мяне разбірае страх.Карпюк.//перан. Які тоіць у сабе пагрозу; небяспечны. Мы ўжо бачылі, што гэтае пытанне з’яўляецца асабліва ядавітым для філасофіі Маха і Авенарыуса.Ленін.
3.перан. Зласлівы, з’едлівы. Койфер з ядавітай іроніяй сказаў: — О, я цудоўна вас разумею, пан обер-лейтэнант. Вы ведалі ці здагадваліся аб гэтым палёце і, каб ратаваць сваё жыццё, уцяклі з вёскі...Шамякін./ Пра зласлівага, з’едлівага чалавека. — Ну, ты і ядавіты стаў, чорт гэтакі, — засмяяўся Сяргееў і ўзяў Валодзю за рукі.Федасеенка.// Які выражае зласлівасць, з’едлівасць. Немец за паліраваным сталом, здаецца, піў асалоду, гледзячы на Людмілу, на збітую Шуру. «Ну, што вы цяпер скажаце?» — пытаўся яго ядавіты позірк.Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)