служба шыраты

т. 15, с. 24

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

шырата́

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. шырата́ шыро́ты
Р. шыраты́ шыро́т
Д. шыраце́ шыро́там
В. шырату́ шыро́ты
Т. шырато́й
шырато́ю		 шыро́тамі
М. шыраце́ шыро́тах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

шыро́тны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да геаграфічнай шыраты, звязаны з ёй. Шыротная даследчая станцыя. // Які праходзіць па пэўнай шыраце. Шыротная магістраль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

азо́н, -у, м.

Газ з рэзкім пахам, злучэнне трох атамаў кіслароду, ужыв. для ачышчэння паветра, вады, а таксама ў тэхніцы.

|| прым. азо́навы, -ая, -ае.

○

Азонавая дзірка (спец.) — анамальная з’ява — змяншэнне натуральнай для дадзенай шыраты і пары года колькасці азону ў азонавым слоі атмасферы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Bréitengrad

m -(e)s, -e геагр. гра́дус шыраты́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ВЫСО́КІЯ ШЫРО́ТЫ,

умоўная назва палярных і прыпалярных абласцей зямнога шара ад полюсаў прыкладна да 65° паўн. і паўд. шыраты.

т. 4, с. 324

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АЛЬМАДЫ́

(Almadies),

мыс на п-ве Зялёны Мыс, у Сенегале. Самы зах. пункт Афрыкі (17°32′ зах. даўгаты і 14°45′ паўн. шыраты).

т. 1, с. 278

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГАЛЫ́НАС

(Gallinas),

мыс на п-ве Гуахіра, у Калумбіі. Самы паўн. пункт Паўд. Амерыкі (12°25′ паўн. шыраты і 71°35′ зах. даўгаты).

т. 4, с. 478

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

шырата́ ж геагр Bréite f -;

гра́дус шыраты Bréitengrad m -(e)s, -e;

ро́знасць шыро́т Bréitendifferenz f -, -en

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ГВАРДАФУ́Й

(Guardafui),

мыс на п-ве Самалі, пры ўваходзе ў Адэнскі заліў. Адзін з самых усх. мысаў Афрыкі (11°49′ паўн. шыраты і 51°17′ ўсх. даўгаты).

т. 5, с. 100

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)