шлю́з

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. шлю́з шлю́зы
Р. шлю́за шлю́заў
Д. шлю́зу шлю́зам
В. шлю́з шлю́зы
Т. шлю́зам шлю́замі
М. шлю́зе шлю́зах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

шлюз, -а, мн. -ы, -аў, м.

Збудаванне на рацэ, канале для пропуску суднаў пры розным узроўні вады на шляху іх руху, якое складаецца з камеры (камер) з варотамі.

|| прым. шлю́завы, -ая, -ае і шлю́зны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шлюз в разн. знач. шлюз, род. шлю́за м.;

пропусти́ть че́рез шлюз прапусці́ць праз шлюз;

откры́ть шлю́зы адчыні́ць шлю́зы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шлюз м., в разн. знач. шлюз;

адчыні́ць шлю́зы — откры́ть шлю́зы;

прапусці́ць праз ш. — пропусти́ть че́рез шлюз

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шлюз

т. 17, с. 440

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

шлюз, ‑а, м.

1. Гідратэхнічнае збудаванне, прызначанае для пераводу суднаў з адной воднай прасторы ў другую, з іншым узроўнем вады. На сваім шляху ад Павянца да Сарок наш параход пройдзе 19 шлюзаў. Галавач.

2. Адтуліна з засаўкай у плаціне, праз якую выпускаецца вада. Мне добра чуваць шум вады, што пад узнятым шлюзам кідаецца цераз загародку і сваёй мелодыяй напамінае пра млын. Мыслівец. Каля шлюза сабралася трохі ціны, і Сагайдак выцягнуў яе граблямі на бераг. Парахневіч.

3. Спецыяльнае прыстасаванне ў выглядзе шырокага нахіленага жолаба ці латка для прамывання залатаноснага пяску ці здробненай руды.

[Ням. Schleuse.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шлюз м. спец. Schléuse f -, -n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

шлюз

(ням. Schleuse)

1) гідратэхнічнае збудаванне ў выглядзе адной ці некалькіх камер для пераводу суднаў з адной часткі ракі (канала) у другую, якая мае іншы ўзровень вады;

2) адтуліна з засаўкай у плаціне, праз якую выпускаецца вада;

3) прыстасаванне ў выглядзе шырокага нахіленага жолаба для прамывання залатаноснага пяску ці здробненай руды.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Шлюз суднаходны 3/474, 476; 4/253, 368; 6/339; 11/340 (іл.)

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

sluice [slu:s] n. шлюз

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)