шасцярня́

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. шасцярня́ шасце́рні
Р. шасцярні́ шасце́рань
шасце́рняў
Д. шасцярні́ шасце́рням
В. шасцярню́ шасце́рні
Т. шасцярнёй
шасцярнёю		 шасце́рнямі
М. шасцярні́ шасце́рнях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

шасцярня́¹, -і́; мн. -це́рні і (з ліч. 2, 3, 4) -цярні́, -це́рань і -це́рняў, ж.

Тое, што і шасцярык (у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шасцярня́², -і́, мн. -це́рні і (з ліч. 2, 3, 4) -цярні́, -це́рань і -це́рняў, ж.

Зубчастае кола, якое перадае рух.

|| памянш. шасцярэ́нька, -і, ДМ -ньцы, мн. -і, -нек, ж.

|| прым. шасцяро́нны, -ая, -ае і шасце́рневы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шасцярня́ ж.

1. тех. шестерня́;

2. (о запряжке) шестери́к м.; шестёрка, шестерня́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шасцярня

т. 17, с. 386

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

шасцярня́, ‑і; мн. шасцерні, ‑яў; ж.

1. Спец. Зубчастае кола, якое перадае рух. Забіраліся хлопцы часам і на іншыя фабрыкі, здымалі калёсікі і шасцерні, качалі іх па бязлюдных вуліцах. С. Александровіч.

2. Запрэжка ў шэсць коней.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шасцярня́ ж. тэх. Záhnrad n -(e)s, -räder; Tríebrad n (вядучая)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

шасце́рневы гл. шасцярня².

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шестерня́​I техн. шасцярня́, -ні́ ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Тры́ба 1 ‘шасцярня малатарні’ (ТСБМ; карэліц., нясвіж., Нар. словатв.; драг., Жыв. сл.). З польск. tryb ‘шасцярня’, tryby ‘прыстасаванні, найчасцей шасцярня альбо шэраг шасцерняў, якія пераносяць рух на іншыя часткі машыны’ (< ням. Trieb ‘імкненне’), ‘прывад, цяга’, ‘перадача’ < treiben ‘прыводзіць у рух’ (SWO, 1980, 778; ЕСУМ, 5, 634).

Тры́ба 2 ‘кожнае з трох падраздзяленняў, на якія дзялілася насельніцтва Рыма паводле паходжання’ (ТСБМ, Некр. і Байк.). Праз рускую мову запазычана з лац. tribus ‘тс’ < і.-е. *tribh‑ ‘дзяліць, раздзяляць’ (Вальдэ, 1906, 636).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)