чудскі́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. чудскі́ чудска́я чудско́е чудскі́я
Р. чудско́га чудско́й
чудско́е		 чудско́га чудскі́х
Д. чудско́му чудско́й чудско́му чудскі́м
В. чудскі́
чудско́га		 чудску́ю чудско́е чудскі́я
Т. чудскі́м чудско́й
чудско́ю		 чудскі́м чудскі́мі
М. чудскі́м чудско́й чудскі́м чудскі́х

Іншыя варыянты: чу́дскі.

Крыніцы: tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

чу́дскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. чу́дскі чу́дская чу́дскае чу́дскія
Р. чу́дскага чу́дскай
чу́дскае		 чу́дскага чу́дскіх
Д. чу́дскаму чу́дскай чу́дскаму чу́дскім
В. чу́дскі (неадуш.)
чу́дскага (адуш.)		 чу́дскую чу́дскае чу́дскія (неадуш.)
чу́дскіх (адуш.)
Т. чу́дскім чу́дскай
чу́дскаю		 чу́дскім чу́дскімі
М. чу́дскім чу́дскай чу́дскім чу́дскіх

Іншыя варыянты: чудскі́.

Крыніцы: piskunou2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

чу́дскі, ‑ая, ‑ае.

Гіст. Які мае адносіны да чудзі, які належыць, уласцівы ёй. Чудскія абрады.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чудзь, -і, ж., зб. (гіст.).

У Старажытнай Русі: агульная назва некаторых заходняфінскіх плямёнаў.

|| прым. чудскі́, -а́я, -о́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чудско́й ист. чудскі́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

АЗЁРНЫЯ РЫ́БЫ,

рыбы, характэрныя толькі для іхтыяфауны азёраў. На Беларусі да азёрных абарыгенных відаў належаць рапушка, корушка, гальян азёрны, да акліматызаваных — сіг чудскі, умоўна пелядзь, сомік амерыканскі. Большасць мае прамысл. значэнне.

т. 1, с. 163

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АКЛІМАТЫЗА́ЦЫЯ

(ад лац. ad да, для + клімат),

працэс прыстасавання арганізмаў да новых умоў існавання. Акліматызацыя жывёл і раслін ажыццяўляецца праз няспадчынную змену абмену рэчываў у межах нормы рэакцыі арганізма (гл. Натуралізацыя) або пад уплывам натуральнага адбору праз змену генетычнай структуры віду (гл. Адаптацыя). Акліматызаванымі лічацца віды, здольныя даваць у прыродных умовах паўнацэннае патомства і самастойна падтрымліваць сваю колькасць. Акліматызацыю выкарыстоўваюць як метад эксперым. даследаванняў або разглядаюць як комплекс мерапрыемстваў па мэтанакіраваным усяленні віду ў новыя месцы жыхарства для ўзбагачэння мясц. флоры і фауны, увядзення ў культуру і развядзення (гл. Інтрадукцыя) ці аднаўлення ў раёнах былога пашырэння (гл. Рэакліматызацыя). На Беларусі акліматызаваны некаторыя віды раслін (конскі каштан, клён амерыканскі, псеўдаакацыя, лубін шматлісты і інш.) і жывёл (андатра, янотападобны сабака, амер. норка, фазан, сярэбраны карась, амер. сомік, чудскі сіг, сырок і інш.).

Акліматызацыя чалавека — складаны сац.-біял. працэс, у якім вял. ролю адыгрывае актыўны працэс стварэння сацыяльна арганізаванага асяроддзя працы і побыту, прыстасавання да кліматычных умоў.

т. 1, с. 197

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)