разбоўтацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

1. Размяшацца, перамяшацца ад боўтання. Чарніла разбоўталася. Малако разбоўталася.

2. Боўтаючыся, разліцца. Вада разбоўталася. Трэцяя частка смятаны разбоўталася.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абмакнуць дзеяслоў | закончанае трыванне

Апусціць на кароткі час што-н. у якую-н. вадкасць; дакрануцца кавалачкам хлеба і пад. да солі, цукру і пад.

  • А. пяро ў чарніла.
  • А. блін у смятану.

|| незакончанае трыванне: абмакваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

чарніліца, ‑ы, ж.

Невялікая спецыяльная пасудзіна, куды наліваюць чарніла і мачаюць пяро, калі пішуць. У чарніліцы, пакінутая, відаць, у спешцы, стаяла тырчком ручка. Гамолка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

арэшак, ‑шка, м.

Памянш. да арэх.

•••

Чарнільны арэшак (спец.) — хваравітая нарасць на дубовых лісцях, якая мае дубільную кіслату; яблычкі (у старыя часы выкарыстоўвалася для прыгатавання чарніла).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чарнільны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да чарніла. На жоўтым століку выразна віднелася чарнільная пляма, вельмі падобная на след дзіцячай далонькі. Лынькоў. Некаторыя з .. [выразаў] тут жа тлумачыліся, развіваліся на палях газеты дробнымі чарнільнымі надпісамі. Шамякін. // Прызначаны для чарніла. Чарнільны парашок. Чарнільны прыбор. // Такі, як у чарніла (пра колер). Змяркалася. Цемень змагалася з віднатою — неба налівалася сінім чарнільным колерам. Капыловіч. // Чорны, цёмны. Хвалі ішлі адна за адной, і процілеглы бераг губляўся ў чарнільнай навальнічнай цемры. Караткевіч. / у вобразным ужыв. Ды затапіла неба чырвань, Пабеглі цені па вадзе, І ноч ад нас чарнільнай шырмай Адгарадзіла светлы дзень. Сербантовіч.

•••

Чарнільны арэшак гл. арэшак.

Чарнільная душа гл. душа.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

blob [blɒb] n.

1. кро́пля; ша́рык (гліны, воску);

a blob of ink кро́пля чарні́ла

2. каляро́вая пля́мка;

a blob of paint пля́мка фа́рбы

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

наляпаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм.

1. што. Зрабіць што‑н. наспех, няўмела, абы-як. Наляпаць карціну.

2. чаго, чым і без дап. Напэцкаць на чым‑н. Наляпаць чарніла на абрус.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

indelible [ɪnˈdeləbl] adj.

1. незабы́ўны;

an indelible impression незабы́ўнае глыбо́кае ўра́жанне

2. нязмы́ўны (таксама перан.);

indelible ink нязмы́ўнае чарні́ла;

an indelible shame нязмы́ўная га́ньба

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Атра́мант ’чарніла’ (БРС: устар., Нас., Шпіл., Касп., Шн. і інш.). Укр. атра́ме́нт, польск., славац. atrament ’тс’. Фіксуецца з 1710 (Булыка, Запазыч.); з лац. atramentum (Вясноў, Праблемы філал., 30); паводле Булыкі — праз польскую. У новы час на ўжыванне беларускага слова ўплывала польская мова: у савецкі час гэты дублет паступова знікае (Шакун, Гісторыя, 285).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

расцячыся дзеяслоў | закончанае трыванне

  1. Пацячы ў розных кірунках па якой-н. паверхні.

    • Чарніла расцяклося па стале.

  2. Утварыць рагі, падцёкі.

    • Літары расцякліся па паперы.

  3. пераноснае значэнне: Распаўсюдзіцца дзе-н., па чым-н.

    • Па целе расцяклася цеплыня.
    • Расцёкся пах свежага хлеба.

|| незакончанае трыванне: расцякацца.

|| назоўнік: расцяканне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)